ബാരിസ്റ്റർ ജോസഫ് ബാപ്റ്റിസ്റ്റ അവഗണിക്കപ്പെട്ട ഇന്ത്യൻ നേതാവ്

അ​​​വ​​​ഗ​​​ണി​​​ക്ക​​​പ്പെ​​​ട്ട ഇ​​​ന്ത്യ​​​ൻ മ​​​ഹാ​​​ന്മാ​​​രി​​​ൽ ഒ​​​രാ​​​ളാ​​​യ ബാ​​​രി​​​സ്റ്റ​​​ർ ജോ​​​സ​​​ഫ് ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ നി​​​ര്യാ​​​ത​​​നാ​​​യി​​​ട്ട് ഇ​​​ന്നു 90 വ​​​ർ​​​ഷം തി​​​ക​​​യു​​​ന്നു. ഇ​​​ന്ത്യ​​​യി​​​ലെ സ്വാ​​​ത​​​ന്ത്ര്യ​​​സ​​​മ​​​ര​​​ത്തി​​​ന് യ​​​ഥാ​​​ർ​​​ഥ​​​ത്തി​​​ൽ അ​​​ടി​​​സ്ഥാ​​​ന​​​മി​​​ട്ട, “സ്വ​​​രാ​​​ജ് എ​​​ന്‍റെ ജ​​​ന്മാ​​​വ​​​കാ​​​ശ​​​മാ​​​ണ് അ​​​തു ഞാ​​​ൻ നേ​​​ടി​​​യെ​​​ടു​​​ക്കു​​​ക​​​ത​​​ന്നെ ചെ​​​യ്യും” എ​​​ന്ന മു​​​ദ്രാ​​​വാ​​​ക്യം ആ​​​ദ്യ​​​മാ​​​യി അ​​​വ​​​ത​​​രി​​​പ്പി​​​ച്ച​​​തും ഇ​​​ന്ത്യ​​​ൻ ഹോം​​​റൂ​​​ൾ പ്ര​​​സ്ഥാ​​​ന​​​ത്തി​​​നു തു​​​ട​​​ക്ക​​​മി​​​ട്ട​​​തും ബാ​​​രി​​​സ്റ്റ​​​ർ ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യാ​​​യി​​​രു​​​ന്നു.

മും​​ബൈ ന​​​ഗ​​​ര​​​പ്രാ​​​ന്ത​​​ത്തി​​​ലെ ഉ​​​ത്ത​​​ൻ എ​​​ന്ന ഗ്രാ​​​മ​​​ത്തി​​​ലാ​​​ണ് ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ ജ​​​നി​​​ച്ച​​​ത്. ഈ​​​ശോ​​​സ​​​ഭാ വൈ​​​ദി​​​ക​​​രു​​​ടെ വ​​​ക സ്കൂ​​​ളി​​​ലെ വി​​​ദ്യാ​​​ഭ്യാ​​​സ​​​ത്തി​​​നു​​​ശേ​​​ഷം പൂ​​​ന​​​യി​​​ലെ എ​​​ൻ​​​ജി​​​നി​​​യ​​​റിം​​​ഗ് കോ​​​ള​​​ജി​​​ൽ പ​​​ഠ​​​നം തു​​​ട​​​ർ​​​ന്നു. അ​​​വി​​​ടെ ഒ​​​രു ച​​​ട​​​ങ്ങി​​​ൽ പ​​​ങ്കെ​​​ടു​​​ക്കാ​​​നെ​​​ത്തി​​​യ ദാ​​​ദാ​​​ഭാ​​​യ് ന​​​വ​​​റോ​​​ജി, ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യു​​​ടെ അ​​​സാ​​​മാ​​​ന്യ ക​​​ഴി​​​വു​​​ക​​​ണ്ട് ആ​​​ശ്ച​​​ര്യ​​​പ്പെ​​​ട്ടു. അ​​​ദ്ദേ​​​ഹ​​​ത്തി​​​ന്‍റെ സ്നേ​​​ഹ​​​പൂ​​​ർ​​​വ​​​മാ​​​യ നി​​​ർ​​​ബ​​​ന്ധ​​​ത്തി​​​നു​​​വ​​​ഴ​​​ങ്ങി നി​​​യ​​​മ​​​പ​​​ഠ​​​ന​​​ത്തി​​​നാ​​​യി ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ ല​​​ണ്ട​​​നി​​​ലേ​​ക്കു ക​​​പ്പ​​​ൽ ക​​​യ​​​റി.

ഇം​​​ഗ്ല​​​ണ്ടി​​​ൽ നി​​​യ​​​മം മാ​​​ത്ര​​​മ​​​ല്ല അ​​​ദ്ദേ​​​ഹ​​​ത്തി​​​നു പ​​​ഠി​​​ക്കാ​​​നാ​​​യ​​​ത്. ബ്രി​​​ട്ടീ​​​ഷ് ജ​​​ന​​​ത​​​യു​​​ടെ ജ​​​നാ​​​ധി​​​പ​​​ത്യ​​​ബോ​​​ധ​​​വും നി​​​യ​​​മ​​​വ്യ​​​വ​​​സ്ഥ​​​യോ​​​ടു​​​ള്ള ആ​​​ദ​​​ര​​​വും ഓ​​​രോ വ്യ​​​ക്തി​​​യു​​​ടെയും അ​​​ന്ത​​​സും സ്വാ​​​ഭി​​​മാ​​​ന​​​വും അ​​​ടു​​​ത്തു​​​നി​​​ന്നു വീ​​​ക്ഷി​​​ക്കാ​​​ൻ ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യ്ക്കാ​​​യി. ഐ​​​റി​​​ഷ് ഹോം​​​റൂ​​​ൾ പ്ര​​​സ്ഥാ​​​നം ക​​​ണ്ട് അ​​​വ​​​രു​​​ടെ സ്വാ​​​ത​​​ന്ത്ര്യ​​​വാ​​​ഞ്ഛ എ​​​ത്ര​​​മാ​​​ത്ര​​​മാ​​​ണെ​​​ന്ന് അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം മ​​​ന​​​സി​​​ലാ​​​ക്കി. വി​​​ല്യം വി​​​ൽ​​​ബ​​​ർ​​​ഫോ​​​ഴ്സ് എ​​​ന്ന പാ​​​സ്റ്റ​​​ർ തൊ​​​ഴി​​​ലാ​​​ളി​​​ക​​​ളു​​​ടെ അ​​​വ​​​കാ​​​ശ​​​ങ്ങ​​​ൾ​​​ക്കു​​​വേ​​​ണ്ടി ബ്രി​​​ട്ടീ​​​ഷ് പാ​​​ർ​​​ല​​​മെ​​​ന്‍റി​​​ൽ ന​​​ട​​​ത്തി​​​യ പോ​​​രാ​​​ട്ട​​​ത്തെ​​​ക്കു​​​റി​​​ച്ച് അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം സ​​​ശ്ര​​​ദ്ധം പ​​​ഠി​​​ച്ചു. ക​​​മ്യൂ​​​ണി​​​സ്റ്റ് മാ​​​നി​​​ഫെ​​​സ്റ്റോ പു​​​റ​​​ത്തി​​​റ​​​ക്കാ​​​ൻ ല​​​ണ്ട​​​ൻ പ​​​ശ്ചാ​​​ത്ത​​​ല​​​മാ​​​യ​​​ത് മ​​​നു​​​ഷ്യ​​​ന്‍റെ സ്വാ​​​ത​​​ന്ത്ര്യ​​​ത്തി​​​നു വി​​​ല​​​ക​​​ല്പി​​​ക്കു​​​ന്ന ഒ​​​രു ജ​​​ന​​​ത അ​​​വി​​​ടെ ജീ​​​വി​​​ച്ചി​​​രു​​​ന്ന​​​തിനാലാ​​​ണെ​​​ന്ന് അ​​​ദ്ദേ​​​ഹ​​​ത്തി​​​നു ബോ​​​ധ്യ​​​പ്പെ​​​ട്ടു.

നി​​​യ​​​മ​​​വി​​​ജ്ഞാ​​​ന​​​ശാ​​​ഖ​​​യു​​​ടെ അ​​​ന്പ​​​രി​​​പ്പി​​​ക്കു​​​ന്ന അ​​​ഗാ​​​ധ​​​ത​​​യും ആം​​​ഗ്ലോ- സാക്സ​​​ണ്‍ നി​​​യ​​​മ​​​വ്യ​​​വ​​​സ്ഥ​​​യു​​​ടെ ദാ​​​ർ​​​ശ​​​നി​​​ക സൗ​​​ന്ദ​​​ര്യ​​​വും പാ​​​ശ്ചാ​​​ത്യ​​​വി​​​ദ്യാ​​​ഭ്യാ​​​സ​​​ത്തി​​​ന്‍റെ അ​​​ന​​​ന്ത​​​വി​​​ഹാ​​​യ​​​സി​​​ൽ​​നി​​​ന്ന് ആ​​​വാ​​​ഹി​​​ച്ചെ​​​ടു​​​ത്ത അ​​​റി​​​വും ക​​​രു​​​ത്തു​​​റ്റ ജ​​​നാ​​​ധി​​​പ​​​ത്യബോ​​​ധ​​​മു​​​ള്ള ജ​​​ന​​​സ​​​മൂ​​​ഹ​​​വു​​​മാ​​​യു​​​ണ്ടാ​​​യ സം​​​സ​​​ർ​​​ഗ​​​വും ബാ​​​ല്യ​​​കാ​​​ല​​​ത്ത് സ്വാം​​​ശീ​​​ക​​​രി​​​ക്ക​​​പ്പെ​​​ട്ട ക്രൈ​​​സ്ത​​​വ​​​മൂ​​​ല്യ​​​ബോ​​​ധ​​​വു​​​മൊ​​​ക്കെ ചേ​​​ർ​​​ന്ന് രൂ​​​പ​​​പ്പെ​​​ടു​​​ത്തി​​​യ ഒ​​​രു പു​​​തി​​​യ മ​​​നു​​​ഷ്യ​​​നാ​​​യി ബാ​​​രി​​​സ്റ്റ​​​ർ ജോ​​​സ​​​ഫ് ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ തി​​​രി​​​കെ ബോം​​​ബെ​​യി​​​ൽ ക​​​പ്പ​​​ലി​​​റ​​​ങ്ങി.

തിലകന്‍റെ അഭിഭാഷകൻ

അ​​​ഭി​​​ഭാ​​​ഷ​​​ക​​​നെ​​​ന്ന നി​​​ല​​​യി​​​ൽ അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം പെ​​​ട്ടെ​​​ന്നു​​ത​​​ന്നെ പ്ര​​​സി​​​ദ്ധ​​​നാ​​​യി. അ​​​ഭി​​​ഭാ​​​ഷ​​​ക​​​വൃ​​​ത്തി​​​യോ​​​ടൊ​​​പ്പം പൊ​​​തു​​​രം​​​ഗ​​​ത്തും അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം സ​​​ജീ​​​വ​​​മാ​​​യി. ബാ​​​ല​​​ഗം​​​ഗാ​​​ധ​​​ര തി​​​ല​​​ക​​​നെ​​​തി​​​രേ രാ​​​ജ്യ​​​ദ്രോ​​​ഹ കേ​​​സെ​​​ടു​​​ത്ത​​​പ്പോ​​​ൾ അ​​​ദ്ദേ​​​ഹ​​​ത്തി​​​നു വേ​​​ണ്ടി കോ​​​ട​​​തി​​​യി​​​ൽ ഹാ​​​ജ​​​രാ​​​യി കേ​​​സ് വാ​​​ദി​​​ച്ച​​​ത് മു​​​ഹ​​​മ്മ​​​ദാ​​​ലി ജി​​​ന്ന​​​യും ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യു​​​മാ​​​യി​​​രു​​​ന്നു. സ​​​വ​​​ർ​​​ക്ക​​​ർ​​​ക്കെ​​​തി​​​രേ കേ​​​സു​​​ണ്ടാ​​​യ​​​പ്പോ​​​ൾ അ​​​ദ്ദേ​​​ഹ​​​ത്തി​​​ന് മൗ​​​ലി​​​കാ​​​വ​​​കാ​​​ശ​​​ങ്ങ​​​ൾ നി​​​ഷേ​​​ധി​​​ക്ക​​​രു​​​തെ​​​ന്നും തു​​​റ​​​ന്ന കോ​​​ട​​​തി​​​യി​​​ൽ വി​​​ചാ​​​ര​​​ണ ഉ​​​റ​​​പ്പാ​​​ക്ക​​​ണ​​​മെ​​​ന്നും ആ​​​വ​​​ശ്യ​​​പ്പെ​​​ട്ട് ബോം​​​ബെ ഹൈ​​​ക്കോ​​​ട​​​തി​​​യി​​​ൽ അദ്ദേഹത്തിനു​​​വേ​​​ണ്ടി വാ​​​ദി​​​ച്ച​​​തും ബാ​​​രി​​​സ്റ്റ​​​ർ ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യാ​​​യി​​​രു​​​ന്നു. ക​​​ടു​​​ത്ത ഹി​​​ന്ദു​​​ത്വ​​​വാ​​​ദി​​​ക​​​ളാ​​​യി​​​രു​​​ന്ന ഇ​​​വ​​​ർ​​​ക്കു​​​വേ​​​ണ്ടി ഉ​​​റ​​​ച്ച ക്രൈ​​​സ്ത​​​വ​​​നാ​​​യി​​​രു​​​ന്ന ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ കേ​​​സ് വാ​​​ദി​​​ച്ച​​​ത് ഹി​​​ന്ദു മൗ​​​ലി​​​ക​​​വാ​​​ദി​​​ക​​​ളെ​​​പ്പോ​​​ലും അ​​​ന്ന് അ​​​ദ്ഭു​​​ത​​​പ്പെ​​​ടു​​​ത്തി.

സ​​​ന്പ​​​ന്ന വ്യ​​​വ​​​സാ​​​യി​​​ക​​​ളു​​​ടെ കേ​​​സു​​​ക​​​ൾ വാ​​​ദി​​​ച്ച് പ​​​ണ​​​മു​​​ണ്ടാ​​​ക്കാ​​​മാ​​​യി​​​രു​​​ന്നു​​​വെ​​​ങ്കി​​​ലും ക​​​റ​​​ക​​​ള​​​ഞ്ഞ നീ​​​തി​​​ബോ​​​ധ​​​ത്തി​​​നു​​​ട​​​മ​​​യാ​​​യി​​​രു​​​ന്ന ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ മ​​​റ്റൊ​​​രു വ​​​ഴി​​​യാ​​​ണ് തെ​​​ര​​​ഞ്ഞെ​​​ടു​​​ത്ത​​​ത്. ബ്രി​​​ട്ടീ​​​ഷു​​​കാ​​​രു​​​ടെ ജ​​​നാ​​​ധി​​​പ​​​ത്യ​​​ബോ​​​ധ​​​ത്തോ​​​ടും നീ​​​തി​​​ബോ​​​ധ​​​ത്തോ​​​ടും ബ​​​ഹു​​​മാ​​​ന​​​മു​​​ണ്ടാ​​​യി​​​രു​​​ന്നെ​​​ങ്കി​​​ലും അ​​​വ​​​ർ ഇ​​​ന്ത്യ​​ക്കാ​​​രെ ഭ​​​രി​​​ക്കു​​​ന്ന​​​തി​​​നോ​​​ട് ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യ്ക്കു അ​​​ശേ​​​ഷം യോ​​​ജി​​​പ്പു​​​ണ്ടാ​​​യി​​​രു​​​ന്നി​​​ല്ല. അ​​​പ​​​ക​​​ർ​​​ഷ​​​താ​​​ബോ​​​ധം​​​കൊ​​​ണ്ടാ​​​യി​​​രു​​​ന്നി​​​ല്ല, മ​​​റി​​​ച്ച് സ്വാ​​​ത​​​ന്ത്ര്യ​​​ബോ​​​ധം കൊ​​​ണ്ടാ​​​യി​​​രു​​​ന്നു ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ ബ്രി​​​ട്ടീ​​​ഷു​​​കാ​​​രെ എ​​​തി​​​ർ​​​ത്ത​​​ത്. ഐ​​​റി​​​ഷ് ഹോം​​​റൂ​​​ൾ പ്ര​​​സ്ഥാ​​​ന​​​ത്തി​​​ന്‍റെ മാ​​​തൃ​​​ക​​​യി​​​ൽ ഇ​​​ന്ത്യ​​​യി​​​ലും ഒ​​​ന്ന് സ്ഥാ​​​പി​​​ക്കു​​​ന്ന​​​തി​​​ന് അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം ശ്ര​​​മ​​​മാ​​​രം​​​ഭി​​​ച്ചു.

ല​​​ണ്ട​​​നി​​​ൽ​​​വ​​​ച്ച് ബ്രി​​​ട്ടീ​​​ഷ് പ്ര​​​ധാ​​​ന​​​മ​​​ന്ത്രി ഡേ​​​വി​​​ഡ് ലോ​​​യ്ഡ് ജോ​​​ർ​​​ജു​​​മാ​​​യി ക​​​ണ്ടു​​​മു​​​ട്ടി​​​യ​​​പ്പോ​​​ൾ ഇ​​​ന്ത്യ​​​ക്കാ​​​ർ​​​ക്ക് സ്വ​​​യം ഭ​​​രി​​​ക്കാ​​​നു​​​ള്ള ശേ​​​ഷി​​​യു​​​ണ്ടെ​​​ന്നു പ​​​റ​​​യാ​​​നു​​​ള്ള ധൈ​​​ര്യ​​​വും ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യ്ക്കു​​​ണ്ടാ​​​യി. എ​​​ന്നാ​​​ൽ, ബോം​​​ബെ​​​യി​​​ൽ ന​​​ട​​​ത്തി​​​യ ബോ​​​ധ​​​വ​​​ത്ക​​​ര​​​ണ പ്ര​​​വ​​​ർ​​​ത്ത​​​ന​​​ങ്ങ​​​ളൊ​​​ന്നും ഫ​​​ല​​​വ​​​ത്താ​​​കാ​​​ത്ത​​​തി​​​ൽ അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം ഖി​​​ന്ന​​​നാ​​​യി. ഹി​​​ന്ദു​​​മ​​​ത​​​ത്തി​​​ലെ ജാ​​​തി​​​വ്യ​​​വ​​​സ്ഥ​​​യെ​​​ന്ന ഉ​​​ച്ച​​​നീ​​​ച​​​ത്വ​​​മാ​​​ണി​​​തി​​​നു കാ​​​ര​​​ണ​​​മെ​​​ന്ന് ക​​​ണ്ടെ​​​ത്തി​​​യ ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ, ഗ​​​ണേ​​​ശോ​​​ത്സ​​​വ​​​ങ്ങ​​​ൾ എ​​​ല്ലാ​​​വി​​​ഭാ​​​ഗം ജ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ളു​​​ടെതു​​​മാ​​​യി ന​​​ട​​​ത്താ​​​ൻ തി​​​ല​​​ക​​​നെ ഉ​​​പ​​​ദേ​​​ശി​​​ച്ചു. തു​​​ട​​​ർ​​​ന്നു ന​​​ട​​​ന്ന ഗ​​​ണേ​​​ശോ​​​ത്സ​​​വ​​​ത്തി​​​ൽ അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം പ​​​ങ്കെ​​​ടു​​​ക്കു​​​ക​​​യും ചെ​​​യ്തു.

സ്വരാജ് മുദ്രാവാക്യം

ഇ​​​ന്ത്യ​​​യി​​​ലെ ജ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ൾ​​​ക്കി​​​ട​​​യി​​​ൽ ആ​​​വേ​​​ശ​​​വും ആ​​​ത്മാ​​​ഭി​​​മാ​​​ന​​​വും ഉ​​​യ​​​ർ​​​ത്താ​​​നാ​​​യി. “സ്വ​​​രാ​​​ജ് എ​​​ന്‍റെ ജ​​​ന്മാ​​​വ​​​കാ​​​ശ​​​മാ​​​ണ്, അ​​​തു ഞാ​​​ൻ നേ​​​ടി​​​യെ​​​ടു​​​ക്കു​​​ക​​​ത​​​ന്നെ ചെ​​​യ്യും” എ​​​ന്ന പു​​​തി​​​യ മു​​​ദ്രാ​​​വാ​​​ക്യ​​​വു​​​മാ​​​യി ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ ജ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ൾ​​​ക്കി​​​ട​​​യി​​​ലേ​​​ക്കി​​​റ​​​ങ്ങി. ഈ ​​​മു​​​ദ്രാ​​​വാ​​​ക്യ​​​ത്തി​​​ന്‍റെ മാ​​​സ്മ​​​രി​​​ക​​​ത​​​യി​​​ൽ മ​​​നം​​​മ​​​യ​​​ങ്ങി​​​യ തി​​​ല​​​ക​​​ൻ അ​​​തേ​​​റ്റു​​​പി​​​ടി​​​ച്ചു വ്യാ​​​പ​​​ക​​​മാ​​​യി പ്ര​​​ച​​​രി​​​പ്പി​​​ച്ചു.

ഇ​​​തി​​​നി​​​ടെ ഇ​​​ന്ത്യ​​​ൻ ഹോം​​​റൂ​​​ൾ പ്ര​​​സ്ഥാ​​​ന​​​ത്തി​​​ന് ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ തു​​​ട​​​ക്ക​​​മി​​​ട്ടു. ഇ​​​ന്ത്യ​​​യി​​​ൽ പ​​​ല​​​യി​​​ട​​​ങ്ങ​​​ളി​​​ലും പ്ര​​​സ്ഥാ​​​ന​​​ത്തി​​​നു ശാ​​​ഖ​​​ക​​​ൾ ആ​​​രം​​​ഭി​​​ച്ചു. തി​​​ല​​​ക​​​നും ആ​​​നി ബ​​​സ​​​ന്‍റും ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യു​​​മാ​​​യി സ​​​ഹ​​​ക​​​രി​​​ക്കു​​​ക​​​യും ചെ​​​യ്തു. ഇ​​​ന്ത്യ​​​യി​​​ലെ സ്വാ​​​ത​​​ന്ത്ര്യ​​​സ​​​മ​​​ര​​​ത്തി​​​ന് യ​​​ഥാ​​​ർ​​​ഥ​​​ത്തി​​​ൽ അ​​​ടി​​​സ്ഥാ​​​ന​​​മാ​​​യ​​​ത് ഇ​​ത്ത​​രം പ്ര​​​വ​​​ർ​​​ത്ത​​​ന​​​ങ്ങ​​​ളാ​​​ണ്.

അ​​​വ​​​ശ​​​ത​​​യ​​​നു​​​ഭ​​​വി​​​ക്കു​​​ന്ന ജ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ളു​​​ടെ ജീ​​​വി​​​ത​​​നി​​​ല​​​വാ​​​രം ഉ​​​യ​​​ർ​​​ത്താ​​​നും അ​​​വ​​​രു​​​ടെ ശ്രേ​​​യ​​​സ് ഉ​​​റ​​​പ്പാ​​​ക്കാ​​​നു​​​മു​​​ത​​​കു​​​ന്ന​​​വി​​​ധം നി​​​യ​​​മ​​​ത്തി​​​ന്‍റെ പ്ര​​​യോ​​​ഗ​​​സാ​​​ധ്യ​​​ത​​​ക​​​ൾ ക​​​ണ്ടെ​​​ത്താ​​​നാ​​​യി​​​രു​​​ന്നു ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യു​​​ടെ മ​​​റ്റൊ​​​രു ശ്ര​​​മം. ബോം​​​ബെ​​​യെ​​​ന്ന മ​​​ഹാ​​​ന​​​ഗ​​​ര​​​ത്തി​​​ൽ തു​​​ച്ഛ​​​മാ​​​യ കൂ​​​ലി​​ക്കു തൊ​​​ഴി​​​ലെ​​​ടു​​​ത്തി​​​രു​​​ന്ന തു​​​ണി​​​മി​​​ൽ തൊ​​​ഴി​​​ലാ​​​ളി​​​ക​​​ളെ അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം സം​​​ഘ​​​ടി​​​പ്പി​​​ച്ചു. വി​​​വി​​​ധ മേ​​​ഖ​​​ല​​​ക​​​ളി​​​ൽ പ​​​ണി​​​യെ​​​ടു​​​ത്തി​​​രു​​​ന്ന മ​​​റ്റു പാ​​​വ​​​പ്പെ​​​ട്ട തൊ​​​ഴി​​​ലാ​​​ളി​​​ക​​​ളെ​​​യും കൂ​​​ടെ​​​ക്കൂ​​​ട്ടി. 1920-ൽ ​​​ഓ​​​ൾ ഇ​​​ന്ത്യാ ട്രേ​​​ഡ് യൂ​​​ണി​​​യ​​​ൻ കോ​​​ണ്‍ഗ്ര​​​സ് എ​​​ന്ന തൊ​​​ഴി​​​ലാ​​​ളി​​​സം​​​ഘ​​​ട​​​ന​​​യ്ക്ക് അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം രൂ​​​പം ന​​​ല്കി. ലാ​​​ലാ ല​​​ജ​​​പ​​​ത് റാ​​​യി​​​യെ പ്ര​​​സി​​​ഡ​​​ന്‍റാ​​​യി അ​​​വ​​​രോ​​​ധി​​​ച്ചു.

പാ​​​ശ്ചാ​​​ത്യ ആ​​​ശ​​​യ​​​ങ്ങ​​​ളു​​​ടെ സൃ​​​ഷ്ടി​​​യാ​​​യ ട്രേ​​​ഡ് യൂ​​​ണി​​​യ​​​നു​​​മാ​​​യി ഒ​​​ത്തു​​​പോ​​​കാ​​​ൻ ഹി​​​ന്ദു​​​മ​​​ത​​​വാ​​​ദി​​​യാ​​​യി​​​രു​​​ന്ന റാ​​​യ്ക്കു ക​​​ഴി​​​ഞ്ഞി​​​ല്ല. ഒ​​​രു വ​​​ർ​​​ഷം തി​​​ക​​​യും​​​മു​​​ന്പ് അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം രാ​​​ജി​​​വ​​​ച്ചു​​​പോ​​​യി. തു​​​ട​​​ർ​​​ന്ന് ജ​​​വ​​​ഹ​​​ർ​​​ലാ​​​ൽ നെ​​​ഹ്റു​​​പ്ര​​​സി​​​ഡ​​​ന്‍റാ​​​യി. ഏ​​​താ​​​ണ്ട് ഈ ​​​കാ​​​ല​​​ഘ​​​ട്ട​​​ത്തി​​​ൽ ഇം​​​ഗ്ല​​​ണ്ടി​​​ൽ വ​​​ച്ചു​​​ത​​​ന്നെ ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യ്ക്കു പ​​​രി​​​ച​​​യ​​​മു​​​ണ്ടാ​​​യി​​​രു​​​ന്ന ഡോ. ​​​എം.​​​കെ. ആ​​​ന്‍റ​​​ണി കേ​​​ര​​​ള​​​ക്ക​​​ര​​​യി​​​ലെ ആ​​​ദ്യ തൊ​​​ഴി​​​ലാ​​​ളി പ്ര​​​സ്ഥാ​​​ന​​​ത്തി​​​നു തു​​​ട​​​ക്കം കു​​​റി​​​ച്ചു.

ബോംബെ മേയർ

ഉ​​​റ​​​ച്ച റോ​​​മ​​​ൻ ക​​​ത്തോ​​​ലി​​​ക്ക​​​നാ​​​യി​​​രു​​​ന്നെ​​​ങ്കി​​​ലും മ​​​ത​​​ത്തെ രാ​​​ഷ്‌​​​ട്രീ​​​യ​​​വു​​​മാ​​​യി കൂ​​​ട്ടി​​​ക്കെ​​​ട്ടു​​​ന്ന​​​തി​​​നെ ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ ശ​​​ക്ത​​​മാ​​​യി എ​​​തി​​​ർ​​​ത്തു. മ​​​ത​​​നി​​​ര​​​പേ​​​ക്ഷ​​​ത എ​​​ന്ന ആ​​​ശ​​​യം അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം ഉ​​​യ​​​ർ​​​ത്തി​​​പ്പി​​​ടി​​​ച്ചു. ജ​​​ന​​​ങ്ങ​​​ൾ അ​​​ദ്ദേ​​​ഹ​​​ത്തി​​​ന്‍റെ ആ​​​ശ​​​യ​​​ങ്ങ​​​ൾ​​​ക്ക് പൂ​​​ർ​​​ണ പി​​​ന്തു​​​ണ ന​​​ല്കി. 1925 ൽ ​​​ബോം​​​ബെ ന​​​ഗ​​​ര​​​ത്തി​​​ന്‍റെ മേ​​​യ​​​റാ​​​യി അ​​​ദ്ദേ​​​ഹം തെ​​​ര​​​ഞ്ഞെ​​​ടു​​​ക്ക​​​പ്പെ​​​ട്ടു.

ഇ​​​ന്നു ച​​​രി​​​ത്ര​​​താ​​​ളു​​​ക​​​ൾ പ​​​ര​​​തു​​​ന്പോ​​​ൾ ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ എ​​​വി​​​ടെ​​​യു​​​മി​​​ല്ല. സ്വ​​​രാ​​​ജ് മു​​​ദ്രാ​​​വാ​​​ക്യ​​​വും ഹോം​​​റൂ​​​ൾ പ്ര​​​സ്ഥാ​​​ന​​​വും ബാ​​​ല​​​ഗം​​​ഗാ​​​ധ​​​ര തി​​​ല​​​ക​​​ന്‍റെ സൃ​​​ഷ്ടി​​​യാ​​​യി ന​​​മ്മെ പ​​​ഠി​​​പ്പി​​​ക്കു​​​ന്നു. ബാ​​​പ്റ്റി​​​സ്റ്റ​​​യു​​​ടെ പ്ര​​​വ​​​ർ​​​ത്ത​​​ന​​​ങ്ങ​​​ളെ​​​ക്കു​​​റി​​​ച്ച് എ​​​ഴു​​​തി​​​യാ​​​ൽ നാം ​​​ഇ​​​ന്ന​​​റി​​​യു​​​ന്ന മു​​​ൻ നേ​​​താ​​​ക്ക​​​ൾ പ​​​ല​​​രും ചെ​​​റു​​​താ​​​കു​​​മോ എ​​​ന്ന ശ​​​ങ്ക, രാ​​​ഷ്‌​​​ട്രീ​​​യ ച​​​രി​​​ത്ര​​​കാ​​​ര​​​ന്മാ​​​ർ​​​ക്ക് ഉ​​​ണ്ടാ​​​യി​​​ക്കാ​​​ണും.


അ​​​ഡ്വ. ജേ​​​ക്ക​​​ബ് അ​​​റ​​​യ്ക്ക​​​ൽ