ക​ലി​മു​ള്ള ഹാ​ജി​യു​ടെ മാ​ന്പ​ഴ പ്ര​ണ​യം

വി​വി​ധ ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന് മാ​ന്തോ​പ്പ് കാ​ണാ​നെ​ത്തു​ന്ന​വ​രെ​യെ​ല്ലാം ഇ​ദ്ദേ​ഹം വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് സ്വീ​ക​രി​ച്ചാ​ന​യി​ക്കും. മാ​വു​കൃ​ഷി​യി​ൽ വി​സ്മ​യം സൃ​ഷ്ടി​ച്ച​തി​ൽ പ​ദ്മ​ശ്രീ സ​മ്മാ​നി​ച്ചു രാ​ജ്യം ആ​ദ​രി​ച്ച വി​ഖ്യാ​ത ക​ർ​ഷ​ക​നു മു​ന്നി​ലാ​ണ് നാം ​എ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. പേ​ര് ഹാ​ജി ക​ലി​മു​ള്ള ഖാ​ൻ. മാം​ഗോ മാ​ൻ ഓ​ഫ് ഇ​ന്ത്യ എ​ന്നാ​ണ് ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ വി​ശേ​ഷ​ണം.

ദീ​പാ​വ​ലി ക​ഴി​ഞ്ഞാ​ലു​ട​ൻ മ​ഞ്ഞു​കാ​ലം വ​രാ​ൻ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ല​ഖ്നൗ​വി​ലെ റോ​ഡു​ക​ൾ. കൊ​ടും​ചൂ​ട് പി​ൻ​മാ​റു​ന്ന​തോ​ടെ റോ​ഡു​ക​ളി​ലെ പൊ​ടി​യ​ട​ങ്ങും. ഒ​പ്പം മ​ര​ങ്ങ​ൾ പൂ​വി​ടും. വൈ​കാ​തെ ഫ​ലം ചൂ​ടും. ഉ​ത്ത​ർ പ്ര​ദേ​ശി​ലെ ല​ഖ്നൗ​വി​ൽ​നി​ന്ന് ഏ​റെ അ​ക​ലെ​യ​ല്ലാ​ത്ത മ​ലി​ഹാ​ബാ​ദി​ൽ ലോ​ക​ത്തെ വി​സ്മ​യി​പ്പി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു മാ​വി​ൻ​തോ​പ്പു​ണ്ട്. അ​ടു​ത്ത​യാ​ഴ്ച​യോ​ടെ തോ​ട്ട​ത്തി​ൽ മാ​വു​ക​ൾ നി​റ​യെ പൂ​വി​ട്ടു​തു​ട​ങ്ങും. ക​ണ്ണി​മാ​ങ്ങ മു​ത​ൽ മാ​ന്പ​ഴ​ക്കാ​ലം വ​രെ ഈ ​തോ​ട്ട​ത്തി​ൽ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രു​ടെ നി​ര മു​റി​യാ​റി​ല്ല.

വീ​ടി​ന്‍റെ ഗേ​റ്റി​നു മു​ന്നി​ൽ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രെ കാ​ത്ത് മാ​വു​ക​ളെ ആ​ഴ​ത്തി​ൽ അ​റി​യു​ന്ന വ​യോ​ധി​ക​നാ​യ ഒ​രു ക​ർ​ഷ​ക​ൻ തൂ​വെ​ള്ള കു​ർ​ത്ത​യും പൈ​ജാ​മ​യും അ​ണി​ഞ്ഞു പു​ഞ്ചി​രി​തൂ​കി അ​തി​ഥി​ക​ളെ കാ​ത്തു നി​ൽ​ക്കു​ന്നു​ണ്ടാ​കും. വി​വി​ധ ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ൽ​നി​ന്ന് മാ​ന്തോ​പ്പ് കാ​ണാ​നെ​ത്തു​ന്ന​വ​രെ ഇ​ദ്ദേ​ഹം വീ​ട്ടി​ലേ​ക്ക് സ്വീ​ക​രി​ച്ചാ​ന​യി​ക്കും. മാ​വു​കൃ​ഷി​യി​ൽ വി​സ്മ​യം സൃ​ഷ്ടി​ച്ച​തി​ന് പ​ദ്മ​ശ്രീ സ​മ്മാ​നി​ച്ച് രാ​ജ്യം ആ​ദ​രി​ച്ച വി​ഖ്യാ​ത ക​ർ​ഷ​ക​നു മു​ന്നി​ലാ​ണ് നാം ​എ​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. പേ​ര് ഹാ​ജി ക​ലി​മു​ള്ള ഖാ​ൻ. മാം​ഗോ മാ​ൻ ഓ​ഫ് ഇ​ന്ത്യ എ​ന്നാ​ണ് ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ വി​ശേ​ഷ​ണം.

മാ​വു​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ച് അ​റി​യാ​നും മാ​ന്തോ​പ്പ് കാ​ണാ​നും മാ​ന്പ​ഴം വാ​ങ്ങാ​നും വ​രും​മാ​സ​ങ്ങ​ളി​ൽ ഇ​വി​ടെ വ​ലി​യ തി​ര​ക്കു​ണ്ടാ​കും.

മാ​ർ​ച്ചി​ലോ ഏ​പ്രി​ലി​ലോ ഒ​ക്കെ​യാ​ണ് ചെ​ല്ലു​ന്ന​തെ​ങ്കി​ൽ ക​ലി​മു​ള്ള മ​ധു​ര​വും മ​ണ​വു​മു​ള്ള ഒ​രു സ​മ്മാ​നം കൈ​യി​ൽ ന​ൽ​കി​യാ​വും സ​ന്ദ​ർ​ശ​ക​രെ സ്വീ​ക​രി​ക്കു​ക. അ​ൽ​പം നി​മി​ഷം മു​ൻ​പ് ത​ന്‍റെ മാ​ന്തോ​പ്പി​ൽ​നി​ന്നു പ​റി​ച്ചു ക​റ ഞെ​ട്ടി​ൽ ഉ​ണ​ങ്ങി​ത്തു​ട​ങ്ങി​യി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത മാ​ന്പ​ഴ​മാ​വും സ​മ്മാ​നം. അ​തേ​റ്റു വാ​ങ്ങു​ന്ന​വ​ർ സ​മ്മാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ വ​ലു​പ്പ​വും തൂ​ക്ക​വും ക​ണ്ട് ആ​ദ്യ​മൊ​ന്ന് അ​ന്പ​ര​ന്നേ​ക്കാം. ഒ​രു കി​ലോ​യി​ലേ​റെ തൂ​ക്ക​മു​ള്ള​താ​വാം ആ ​മാ​ന്പ​ഴം.

മ​ല​യാ​ളി​യു​ടെ ഓ​ർ​മ​ക​ളി​ലെ മാ​ന്പ​ഴ​ക്കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ രു​ചി​പ​രി​ച​യ​മു​ള്ള കോ​മാ​ങ്ങ​യോ മൈ​ലാ​പ്പൂ​വോ കി​ളി​ച്ചു​ണ്ട​നോ ഒ​ന്നു​മാ​യി​രി​ക്കി​ല്ല ഇ​ത്. ഓ​റ​ഞ്ചോ ചു​വ​പ്പോ സ്വ​ർ​ണ​മോ നി​റ​വും വ​ശ്യ​മാ​യ സു​ഗ​ന്ധ​വു​മു​ള്ള പൊ​ണ്ണ​ൻ മാ​ന്പ​ഴം സ​മ്മാ​നി​ച്ച​ശേ​ഷം ക​ലി​മു​ള്ള ഖാ​ൻ നി​ങ്ങ​ൾ ഈ ​ഇ​നം മു​ൻ​പ് ക​ണ്ടി​ട്ടു​ണ്ടോ, ഇ​തി​ന്‍റെ പേ​ര​റി​യു​മോ എ​ന്നൊ​ക്കെ ചോ​ദി​ക്കും. ആ​ദ്യ​മാ​യാ​ണ് ഇ​ത്ത​ര​മൊ​രു ഇ​നം കാ​ണു​ന്ന​തെ​ന്ന് പ​റ​ഞ്ഞാ​ലു​ട​ൻ ക​ലി​മു​ള്ള പ​റ​യും. ഇ​തി​ന്‍റെ പേ​ര് ഐ​ശ്വ​ര്യ റാ​യി. അ​ത​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ അ​നാ​ർ​ക്ക​ലി. അ​തു​മ​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ സ​ച്ചി​ൻ തെ​ണ്ടു​ൽ​ക്ക​ർ....

കൈ​യി​ൽ കി​ട്ടി​യ മാ​ന്പ​ഴ​ത്തി​ലേ​ക്ക് അ​റി​യാ​തെ ഒ​ന്നു​കൂ​ടി നോ​ക്കി മ​ണം ആ​സ്വ​ദി​ച്ച​ശേ​ഷം ആ​രും ചോ​ദി​ച്ചു​പോ​കും. ഐ​ശ്വ​ര്യ റാ​യി, സ​ച്ചി​ൻ തു​ട​ങ്ങി​യ പേ​രു​ക​ളി​ലും മാ​ങ്ങ​യോ? ഇ​തു​ത​ന്നെ​യാ​ണ് ലോ​ക​മെ​ന്പാ​ടും പേ​രു​കേ​ട്ട ഈ ​മാം​ഗോ​മാ​ന്‍റെ മാ​ന്തോ​പ്പി​ലെ വി​ശേ​ഷം.

തോ​ട്ട​ത്തി​ലൂ​ടെ ന​മ്മെ ആ​ന​യി​ക്കു​ന്പോ​ൾ ഓ​രോ മാ​വി​ലേ​ക്കും ഓ​രോ ഇ​നം മാ​ങ്ങ​യി​ലേ​ക്കും വി​ര​ൽ​ചൂ​ണ്ടി ഈ ​ക​ർ​ഷ​ക​ൻ ഓ​രോ ചു​വ​ടി​ന്‍റെ​യും ശി​ഖ​ര​ത്തി​ന്‍റെ​യും വി​ശേ​ഷ​ങ്ങ​ൾ‌ പ​റ​ഞ്ഞു​കേ​ൾ​പ്പി​ക്കും. ഒ​രു മാ​വി​ലെ ഓ​രോ ശി​ഖ​ര​വും ഓ​രോ ഇ​ന​മാ​യി​രി​ക്കും. അ​താ​യ​ത് ഒ​രു മ​ര​ത്തി​ൽ പ​ത്തും അ​തി​ലേ​റെ ഇ​ന​ങ്ങ​ൾ. വി​വി​ധ ദേ​ശ​ങ്ങ​ളി​ലെ മാ​വി​ന​ങ്ങ​ൾ ഗ്രാ​ഫ്റ്റ് ചെ​യ്തും ബ​ഡ്ഡ് ചെ​യ്തു​മൊ​ക്കെ പു​തി​യ ഇ​ന​ങ്ങ​ളെ സൃ​ഷ്ടി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ​ഇ​ദ്ദേ​ഹം.

ന​ര​ച്ച തൂ​വെ​ള്ള താ​ടി​യി​ലേ​ക്കും ചു​ളി​വു​വീ​ണ മു​ഖ​ത്തേ​ക്കും ആ​കാം​ക്ഷ​യോ​ടെ നോ​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ന്പോ​ൾ ക​ലി​മു​ള്ള എ​ന്തോ ഒ​രു വി​ശേ​ഷ​ക​ഥ പ​റ​യാ​നു​ള്ള​ത​യാ​റെ​ടു​പ്പി​ലാ​ണെ​ന്നു തോ​ന്നി​യേ​ക്കാം. ഈ ​പ്രാ​യ​ത്തി​ലും ഹാ​ജി​യു​ടെ ക​ണ്ണു​ക​ളി​ൽ തി​ള​ങ്ങു​ന്ന​തും നാ​വി​ലൂ​ടെ വ​രു​ന്ന​തും ഒ​ര​പൂ​ർ​വ പ്ര​ണ​യ​ത്തി​ന്‍റെ ക​ഥ​യാ​യി​രി​ക്കും. അ​താ​യ​ത് താ​ൻ ന​ട്ടു​വ​ള​ർ​ത്തി ഇ​നം പെ​രു​കി​ച്ചെ​ടു​ത്ത ഒ​രു മാ​വി​നോ​ടു​ള്ള പ്ര​ണ​യ​വും അ​തി​ൽ വി​രി​ഞ്ഞ വി​വി​ധ​യി​നം മാ​ങ്ങ​യോ​ടു​ള്ള ക​രു​ത​ലു​മാ​യി​രി​ക്കും അ​തി​ന്‌​റെ ഉ​ള്ള​ട​ക്കം.

മാ​വു​ക​ളു​ടെ കാ​മു​ക​ൻ എ​ന്ന് പ​ല​രും ക​ലി​മു​ള്ള​യെ ക​ളി​യാ​ക്കി പ​റ​യാ​റു​ണ്ട്. അ​ത് ശ​രി​വ​ച്ചു​കൊ​ണ്ട് ഇ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​യും; ആ​ഷി​ക്ക് ഭി ​മേം, മ​സ്ഹൂ​ക്ക് ഭി ​മേം ( ഞാ​നാ​ണ് പ്ര​ണ​യി​ക്കു​ന്ന​ത്, പ്ര​ണ​യ​മേ​റ്റു​വാ​ങ്ങു​ന്ന​തും ഞാ​ൻ ത​ന്നെ).

1987ലാ​ണ് ക​ലി​മു​ള്ള ഖാ​ന്‍റെ മാ​വ്, മാ​ന്പ​ഴ പ്ര​ണ​യം തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​ത്. 120 വ​ർ​ഷം പ്രാ​യ​മാ​യ മാ​വു​മു​ത്ത​ശ്ശി​യാ​യി​രു​ന്നു ആ ​കാ​മു​കി. 35 വ​ർ​ഷം ആ ​മാ​വു​മാ​യി ഉ​ണ്ടാ​യ അ​ടു​പ്പ​ത്തി​ന്‍റെ ഫ​ല​മാ​യി ഇ​തി​ൽ മു​ന്നൂ​റി​ല​ധി​കം മാ​വി​ന​ങ്ങ​ളെ ചേ​ർ​ത്തു​പി​ടി​പ്പി​ച്ചു എ​ന്ന​താ​ണ് മ​ധു​ര​ഫ​ലം. ഈ ​കൂ​റ്റ​ൻ മാ​വി​നെ കെ​ട്ടി​പ്പു​ണ​ർ​ന്ന് ക​ലി​മു​ള്ള പ​റ​ഞ്ഞു​ത​രും ഇ​തി​ൽ വി​രി​യു​ന്ന മു​ന്നൂ​റി​നം മാ​ങ്ങ​ക​ളെ​പ്പ​റ്റി!

വ​ർ​ഷ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു മു​ൻ​പ് ജീ​വി​ത​മാ​ർ​ഗം തേ​ടി മ​ലി​ഹാ​ബാ​ദി​ൽ വ​ന്ന​താ​ണ് ക​ലി​മു​ള്ള​ഖാ​ന്‍റെ മു​തു​മു​ത്ത​ച്ഛ​ൻ. പി​ന്നീ​ട് ഖാ​ൻ കു​ടും​ബ​ത്തി​ന്‍റെ ത​റ​വാ​ടു സ്വ​ത്താ​യി മാ​റി​യ പ​ച്ച​വി​രി​ച്ചു നി​ൽ​ക്കു​ന്ന മാ​ന്തോ​പ്പി​നു​ള്ളി​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​ദ്യ​ത്തെ വീ​ടൊ​രു​ക്കി. 1940 ൽ ​ഏ​ഴാം ക്ലാ​സ് പ​രീ​ക്ഷ തോ​റ്റ് ബാ​പ്പ​യു​ടെ ശാ​സ​ന​യി​ൽ നി​ന്നു ര​ക്ഷ​പ്പെ​ടാ​നാ​ണ് ഝാ​ൻ​സി​യി​ൽ നി​ന്ന് ക​ലി​മു​ള്ള മു​ത്ത​ച്ഛ​ന്‍റെ വീ​ട്ടി​ലെ​ത്തി​യ​ത്. ഏ​താ​നും മാ​സ​ങ്ങ​ൾ​ക്കു​ശേ​ഷം ബാ​പ്പ​യെ ക​ച്ച​വ​ട​ത്തി​ൽ സ​ഹാ​യി​ക്കാ​ൻ ഝാ​ൻ​സി​യി​ലേ​ക്ക് മ​ട​ങ്ങി​യെ​ങ്കി​ലും ക​ലി​മു​ള്ള‍​യു​ടെ മ​ന​സ് മ​ലി​ഹാ​ബാ​ദി​ലെ മാ​ന്തോ​പ്പി​ലും അ​തി​ൽ വി​രി​യു​ന്ന മാ​ന്പ​ഴ​ങ്ങ​ളി​ലും​ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു.

അ​ങ്ങ​നെ പ​തി​നേ​ഴാം വ​യ​സി​ൽ മ​ലി​ഹാ​ബാ​ദി​ലേ​ക്ക് മ​ട​ങ്ങി​യെ​ത്തി ക​ലി​മു​ള്ള ആ ​മാ​വി​ൻ​തോ​പ്പി​ൽ അ​ന്നേ​വ​രെ ത​നി​ക്ക് പ​രി​ചി​ത​മ​ല്ലാ​ത്ത ഗ്രാ​ഫ്റ്റിം​ഗ് ആ​രം​ഭി​ച്ചു. അ​തെ​ങ്ങ​നെ​യെ​ന്നു ചോ​ദി​ച്ചാ​ൽ കൈ​ക​ളു​ടെ ഒ​രു മാ​ന്ത്രി​ക​വി​ദ്യ എ​ന്ന​ല്ലാ​തെ ത​നി​ക്കൊ​ന്നും അ​റി​യി​ല്ലെ​ന്നേ ക​ലി​മു​ള്ള ചി​രി​ച്ചു​കൊ​ണ്ടു പ​റ​യൂ. ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ൽ മാ​വു​ക​ളു​ടെ ആ​ത്മാ​വ​റി​ഞ്ഞു തു​ട​ങ്ങി​യ ഗ്രാ​ഫ്റ്റിം​ഗ്, ബ​ഡ്ഡിം​ഗ് തു​ട​ങ്ങി​യ പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ തു​ട​രു​ക​യാ​ണ്.

കാ​ർ​ഷി​ക​മേ​ഖ​ല​യി​ലെ അ​പൂ​ർ​വ നേ​ട്ട​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് 2008ൽ ​പ​ദ്മ​ശ്രീ സ​മ്മാ​നി​ച്ച് രാ​ജ്യം ആ​ദ​രി​ച്ചു. ഇ​പ്പോ​ൾ 82 വ​യ​സു​ള്ള ക​ലി​മു​ള്ള ഖാ​ന്‌ ആ​ദ്യം ഗ്രാ​ഫ്റ്റ് ചെ​യ്ത മാ​വി​ൽ കാ​യി​ട്ട മാ​ന്പ​ഴ​ത്തി​ന് എ​ന്ത് പേ​രാ​ണ് ന​ൽ​കി​യ​തെ​ന്ന് ഓ​ർ​മ​യി​ല്ല. ഒ​രേ മാ​വി​ൽ ഒ​രേ സ​മ​യം എ​ട്ടും പ​ത്തും വ്യ​ത്യ​സ്ത ഇ​ന​ങ്ങ​ൾ ഗ്രാ​ഫ്റ്റ് ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. പി​ൽ​ക്കാ​ല​ത്തു​ണ്ടാ​യ ഒ​രു ക​ടു​ത്ത വേ​ന​ലി​ൽ ആ ​വി​ശേ​ഷ ഇ​നം ക​രി​ഞ്ഞു​ണ​ങ്ങി​പ്പോ​യി. ആ ​മാ​വ് നി​ന്ന സ്ഥ​ലം ഇ​ന്നും തോ​ട്ട​ത്തി​ൽ ഒ​ഴി​ച്ചി​ട്ടി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ഈ ​ക​ർ​ഷ​ക​ൻ.

മാ​വു​കൃ​ഷി ചെ​റു​പ്പ​ത്തി​ല്‌​ത​ന്നെ ഹ​ര​മാ​യി മാ​റി​യ ഇ​ദ്ദേ​ഹം ആ​ദ്യ​കാ​ല​ങ്ങ​ളി​ൽ ത​ല​ച്ചു​മ​ടാ​യി മാ​ന്പ​ഴം വി​റ്റു ന​ട​ന്നി​ട്ടു​ണ്ട്. കൂ​ടാ​തെ കൂ​ലി​പ്പ​ണി​യും ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​ങ്ങ​നെ കാ​ല​ങ്ങ​ളു​ടെ ക​ഠി​നാ​ധ്വാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കൊ​ടു​വി​ൽ 1987ലാ​ണ് ഒ​രു സു​ഹൃ​ത്തി​ന്‍റെ പ​ക്ക​ൽ​നി​ന്ന് ഇ​പ്പോ​ഴു​ള്ള മാ​ന്തോ​പ്പ് വി​ല​യ്ക്കു വാ​ങ്ങി​യ​ത്.

ഓ​രോ സീ​സ​ണി​ലും വി​ക​സി​പ്പി​ക്കു​ന്ന പു​തി​യ ഇ​നം മാ​ന്പ​ഴ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് രാ​ജ്യ​ത്തി​ന​ക​ത്തും പു​റ​ത്തു​മു​ള്ള പ്ര​മു​ഖ വ്യ​ക്തി​ക​ളു​ടെ പേ​രാ​ണ് ഇ​ദ്ദേ​ഹം ന​ൽ​കു​ന്ന​ത്. പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ന​രേ​ന്ദ്ര മോ​ദി​യു​ടെ പേ​രി​ൽ ന​മോ എ​ന്നൊ​രു ഇ​ന​മു​ണ്ട്. ഐ​ശ്വ​ര്യ റാ​യി​യു​ടെ​യും സ​ച്ചി​ൻ തെ​ണ്ടു​ൽ​ക്ക​റി​ന്‍റെ​യും പേ​രു​ക​ളി​ലു​ള്ള മാ​ന്പ​ഴ​ങ്ങ​ൾ തോ​ട്ട​ത്തി​ലെ മ​ധു​ര​ക്ക​നി​ക​ളി​ൽ​പ്പെ​ടു​ന്നു. മു​ഗ​ൾ ഡ​ർ​ബാ​റി​ലെ ന​ർ​ത്ത​കി​യാ​യി​രു​ന്ന അ​നാ​ർ​ക്ക​ലി​യു​ടെ പേ​രി​ലും ഒ​രു മാ​ന്പ​ഴ​മു​ണ്ട്. ഏ​റ്റ​വും ഒ​ടു​വി​ൽ ഗ്രാ​ഫ്റ്റ് ചെ​യ്തെ​ടു​ത്ത മാ​ങ്ങ​ക​ൾ​ക്ക് കോ​വി​ഡ് മു​ൻ​നി​ര പോ​രാ​ളി​ക​ളു​ടെ പേ​രു​ക​ളാ​ണ് ന​ൽ​കി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

പ​ണം ഉ​ണ്ടാ​ക്കു​ക​യെ​ന്ന​ത് ഇ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന് ഒ​രി​ക്ക​ലും ല​ക്ഷ്യ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല. കേ​വ​ലം ഒ​രു മാ​വി​ൻ​ചു​വ​ട്ടി​ൽ നി​ന്നും ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ എ​ത്ര​ത്തോ​ളം ഉ​യ​ര​ങ്ങ​ൾ താ​ണ്ടാ​മെ​ന്ന് ക​ലി​മു​ള്ള കാ​ണി​ച്ചു​ത​രു​ന്നു. 1999ൽ ​ക​ലി​മു​ള്ള​യു​ടെ മാ​വ് പ​രീ​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ അ​ന്ന​ത്തെ രാ​ഷ്്ട്ര​പ​തി കെ.​ആ​ർ. നാ​രാ​യ​ണ​ന്‍റെ ശ്ര​ദ്ധ​യി​ൽ പെ​ട്ട​പ്പോ​ൾ രാ​ഷ്്ട്ര​പ​തി ഭ​വ​നി​ൽ ന​ടാ​ൻ മാ​വി​ൻ തൈ​ക​ൾ അ​ദ്ദേ​ഹം ആ​വ​ശ്യ​പ്പെ​ട്ടു. 54 ഇ​ന​ങ്ങ​ൾ ഗ്രാ​ഫ്റ്റ് ചെ​യ്ത് ആ​റു വ​ർ​ഷം വ​ള​ർ​ച്ച​യെ​ത്തി​യ ഒ​രു മാ​വാ​ണ് രാ​ഷ്്ട്ര​പ​തി​ക്ക് സ​മ്മാ​നി​ക്കാ​ൻ ക​ലി​മു​ള്ള തെ​ര​ഞ്ഞെ​ടു​ത്ത​ത്. വേ​രോ​ടെ ആ ​മ​രം ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലേ​ക്ക് വേ​ഗം എ​ത്തി​ക്കു​ക എ​ളു​പ്പ​മാ​യി​രു​ന്നി​ല്ല.

എ​ന്നി​ട്ടും ഒ​രു വി​ധം ചു​വ​ടോ​ടെ പി​ഴു​തെ​ടു​ത്ത് ദി​വ​സ​വും വെ​ള്ള​മൊ​ഴി​ച്ച് അ​തി​ന്‍റെ ജീ​വ​ൻ പി​ടി​ച്ചു നി​ർ​ത്തി. അ​മ്മ​യു​ടെ മ​ടി​യി​ൽ കി​ട​ന്ന് പാ​ലു​കു​ടി​ക്കു​ന്ന ഒ​രു കു​ഞ്ഞി​നെ മ​യ​ക്കം ഉ​ണ​ർ​ത്താ​തെ കൈ​ക​ളി​ലേ​ക്ക് എ​ടു​ക്കു​ന്ന​തു​പോ​ലെ​യാ​ണ് ആ ​മാ​വി​നെ മ​ണ്ണി​ൽ നി​ന്ന് അ​ട​ർ​ത്തി​യെ​ടു​ത്ത​തെ​ന്നാ​ണ് ക​ലി​മു​ള്ള ഉ​ദ്യ​മ​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞ​ത്. അ​ങ്ങ​നെ ആ ​മാ​വ് ജീ​വ​ന്‍റെ തു​ടി​പ്പ് ന​ഷ്ട​മാ​കാ​തെ ത​ല​സ്ഥാ​ന ന​ഗ​ര​ത്തി​ലെ പ്രൗ​ഢ​മാ​യ രാ​ഷ്്ട്ര​പ​തി ഭ​വ​നി​ലെ ഉ​ദ്യാ​ന​ത്തി​ന്‍റെ ഭാ​ഗ​മാ​യി.

ആ​ദ്യം മ​ണ്ണി​ന്‍റെ മ​ന​സ​റി​യ​ണം. പി​ന്നെ മ​രം ന​മ്മു​ടെ മ​ന​സും അ​റി​യ​ണം. മ​റ്റെ​ങ്ങും ക​ണ്ടെ​ത്താ​ൻ ക​ഴി​യാ​ത്ത രു​ചി​യും വ​ലു​പ്പ​വും മ​ധു​ര​വു​മു​ള്ള മാ​ന്പ​ഴ​ങ്ങ​ൾ ത​ന്‍റെ മാ​ത്രം മാ​ന്തോ​പ്പി​ൽ ഉ​ണ്ടാ​കു​ന്ന​തി​ന്‍റെ ര​ഹ​സ്യം ക​ലി​മു​ള്ള ഈ ​ര​ണ്ടു വാ​ച​ക​ങ്ങ​ളി​ൽ ഒ​തു​ക്കും. മ​ലി​ഹാ​ബാ​ദി​ന്‍റെ മാ​ന്പ​ഴ​ച​രി​ത്ര​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചും ഇ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു​ത​രും. 1919 കാ​ല​ത്ത് മ​ലി​ഹാ​ബാ​ദി​ൽ മാ​ത്രം 1300 ഇ​നം മാ​ന്പ​ഴ​ങ്ങ​ൾ ഉ​ത്പാ​ദി​പ്പി​ച്ചി​രു​ന്നു. താ​ക്കൂ​ർ​മാ​രും ഷേ​ക്ക്മാ​രും പ​ത്താ​ൻ​മാ​രും പ​തി​നാ​യി​രം ഏ​ക്ക​റോ​ളം മാ​ന്തോ​പ്പ് സ്വ​ന്ത​മാ​ക്കി വ​ച്ചി​രു​ന്നു. അ​വ​ർ ഓ​രോ മാ​ന്പ​ഴ​ക്കാ​ല​ത്തും ഓ​രോ പു​തി​യ ഇ​നം മാ​ങ്ങ​ക​ൾ പ​രീ​ക്ഷി​ച്ചു വി​ജ​യി​പ്പി​ച്ചെ​ടു​ത്തി​രു​ന്നു.

സെ​മീ​ന്ദാ​രി സം​വി​ധാ​നം അ​വ​സാ​നി​ച്ച​തോ​ടെ മാ​ന്പ​ഴ​ങ്ങ​ളു​ടെ പെ​രു​മ​യും പ്രൗ​ഢി​യും അ​വ​സാ​നി​ച്ചു എ​ന്നാ​ണ് ക​ലി​മു​ള്ള പ​റ​യു​ന്ന​ത്. ഉ​ത്ത​ർ​പ്ര​ദേ​ശി​ൽ ആ​കെ ഇ​നി 600 ഇ​നം മാ​വു​ക​ളേ അ​വ​ശേ​ഷി​ക്കു​ന്നു​ള്ളു. ലോ​ക​ത്തി​ൽ ഉ​ത്പാ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്ന മാ​ന്പ​ഴ​ങ്ങ​ളു​ടെ 40 ശ​ത​മാ​ന​വും ഇ​ന്ത്യ​യി​ലാ​ണ്. യു​എ​ഇ, ബം​ഗ്ലാ​ദേ​ശ്, നേ​പ്പാ​ൾ, യു​കെ തു​ട​ങ്ങി​യ രാ​ജ്യ​ങ്ങ​ളി​ലേ​ക്ക് ഇ​ന്ത്യ മാ​ന്പ​ഴം ക​യ​റ്റി അ​യ​യ്ക്കു​ന്നു. 2019-2020 സാ​ന്പ​ത്തി​ക​വ​ർ​ഷം മാ​ത്രം 49,658 മെ​ട്രി​ക്് ട​ൺ‌‍ മാ​ന്പ​ഴ​മാ​ണ് ക​യ​റ്റി അ​യ​ച്ച​ത്.

മാ​ന്പ​ഴ​ങ്ങ​ളു​ടെ മാ​ത്രം വി​ശേ​ഷ​മ​ല്ല ക​ലി​മു​ള്ള പ​റ​യു​ന്ന​ത്. മാ​വ് എ​ന്ന​ത് അ​ടി​മു​ടി ഒ​രു ഒൗ​ഷ​ധ​വൃ​ക്ഷം ആ​ണെ​ന്നു​കൂ​ടി ഇ​ദ്ദേ​ഹം ഓ​ർ​മി​പ്പി​ക്കു​ന്നു. ടെ​ക്സാ​സി​ലെ എ ​ആ​ൻ​ഡ് എം ​സ​ർ​വ​ക​ലാ​ശാ​ല​യു​ടെ പ​ഠ​ന റി​പ്പോ​ർ​ട്ട​നു​സ​രി​ച്ച് മാ​ങ്ങ​യ്ക്ക് കാ​ൻ​സ​റി​നെ പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാ​ൻ ശേ​ഷി​യു​ണ്ട്. മാ​ത്ര​മ​ല്ല, മാ​വി​ൻ​പൂ​വി​ൽ​നി​ന്ന് മ​രു​ന്നു​ക​ൾ ഉ​ത്പാ​ദി​പ്പി​ക്കു​ന്ന​തി​ൽ സ​ർ​ക്കാ​ർ കൂ​ടു​ത​ൽ ക​രു​ത​ൽ കാ​ണി​ക്ക​ണ​മെ​ന്നും ഇ​ദ്ദേ​ഹം പ​റ​ഞ്ഞു.

മാ​വി​ല​യ്ക്കും പൂ​വി​നും കാ​യ്ക്കു​മൊ​ക്കെ കാ​ൻ​സ​ർ, പ്ര​മേ​ഹം, പ്ര​ഷ​ർ തു​ട​ങ്ങി​യ​വ​യെ പ്ര​തി​രോ​ധി​ക്കാ​നാ​കും. മാ​വു​ക​ൾ​ക്കു​പു​റ​മെ പേ​ര​ക​ളും ഇ​ത​ര പ​ഴ​വ​ർ​ഗ​ങ്ങ​ളും പ​ച്ച​ക്ക​റി​ക​ളു​മൊ​ക്കെ ക​ലി​മു​ള്ള​യു​ടെ തോ​ട്ട​ത്തി​ലു​ണ്ട്. ആ​വ​ശ്യ​ക്കാ​ർ​ക്ക് വി​ത്തും തൈ​യും ന​ൽ​കും. ത​ന്‍റെ അ​ന്ത്യ​യാ​ത്ര​യ്ക്കു​ള്ള ശ​വ​പ്പെ​ട്ടി പ​ണി​യാ​നു​ള്ള ​മാ​വി​ൻ പ​ല​ക​ക​ൾ ഒ​രു​ക്കി വീ​ട്ടി​ൽ സൂ​ക്ഷി​ച്ചി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ് ക​ലി​മു​ള്ള . മാ​വി​ൻ‌​തോ​ട്ട​വു​മാ​യു​ള്ള ഇ​ത്ര​യും കാ​ല​ത്തെ ജീ​വി​ത​ത്തി​നൊ​ടു​വി​ൽ മ​ണ്ണി​ലേ​ക്ക് മ​ട​ങ്ങു​ന്ന​തും ആ ​മ​ര​ത്തോ​ടൊ​പ്പ​മാ​യി​രി​ക്ക​ണ​മെ​ന്ന​താ​ണ് ക​ലി​മു​ള്ള​യു​ടെ ആ​ഗ്ര​ഹം.

സെ​ബി മാ​ത്യു