അ​മൃ​ത​യു​ടെ പ്രി​യ​ങ്ക​ര​നാ​യ ഹോ ​ചി മി​ൻ

മ​ഹാ​ത്മാ ഗാ​ന്ധി​യെ നേ​രി​ട്ടു ക​ണ്ടി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ത​ന്‍റെ മാ​ന​സ​ഗു​രു​വാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം ക​രു​തി​പ്പോ​ന്നു. ഇ​ന്ത്യ​യേ​യും ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​രേ​യും കു​റി​ച്ച് അ​റു​പ​തോ​ളം ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ളും ക​വി​ത​ക​ളും ക​ത്തു​ക​ളും ഗ​വേ​ഷ​ണ പ്ര​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളും ഹോ ​ചി മി​ൻ ര​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ജ​വ​ഹ​ർ ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു​വു​മാ​യും അ​ടു​ത്ത വ്യ​ക്തി ബ​ന്ധം പു​ല​ർ​ത്തി​യി​രു​ന്നു.

1958 ഫെ​ബ്രു​വ​രി​യി​ലെ ത​ണു​പ്പു​ള്ള ഒ​രു സ​ന്ധ്യാ​നേ​രം. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ മ​ഞ്ഞു​കാ​ലം മാ​ഞ്ഞു​പോ​കാ​ൻ തു​ട​ങ്ങു​ന്ന​തി​ന്‍റെ ല​ക്ഷ​ണ​ങ്ങ​ൾ കാ​ണി​ച്ചു തു​ട​ങ്ങു​ന്ന സ​മ​യം. സ്വ​ത​ന്ത്ര വി​യ​റ്റ്നാ​മി​ന്‍റെ ആ​ദ്യ പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റാ​യ ഹോ ​ചി മി​ന് പ്ര​ധാ​ന​മ​ന്ത്രി ജ​ഹ​വ​ർ​ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു​വി​ന്‍റെ വ​സ​തി​യി​ൽ അ​ത്താ​ഴ വി​രു​ന്നൊ​രു​ക്കി​യി​രി​ക്കു​ക​യാ​ണ്. മു​ൻ​പും പ​ല​ത​വ​ണ ഇ​ന്ത്യ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ങ്കി​ലും രാ​ജ്യ​ത്ത​ല​വ​ൻ എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ ഹോ ​ചി മി​ൻ ന​ട​ത്തു​ന്ന ആ​ദ്യ സ​ന്ദ​ർ​ശ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു.

പ്രോ​ട്ടോ​ക്കോ​ളി​ന്‍റെ ക​ർ​ശ​ന മാ​ന​ദ​ണ്ഡ​ങ്ങ​ളോ അ​തീ​വ സു​ര​ക്ഷ​യോ ഇ​ല്ലാ​ത്ത കാ​ലം. ക്ഷ​ണി​ക്ക​പ്പെ​ട്ട അ​തി​ഥി​ക​ൾ​ക്കി​ട​യി​ൽ നി​ന്ന് ഒ​രാ​ൾ എ​ഴു​ത്തു​കാ​രി അ​മൃ​താ പ്രീ​ത​ത്തെ അ​രി​കി​ലേ​ക്ക് വി​ളി​ച്ച് ഹോ ​ചി മി​നു പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​ക്കൊ​ടു​ത്തു. വി​ഭ​ജ​ന​കാ​ല​ത്ത് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ എ​ത്തി​യി​ട്ട് പ​ഞ്ചാ​ബി​ന്‍റെ പ​ശ്ചാ​ത്ത​ല​ത്തി​ൽ നി​ര​വ​ധി ക​ഥ​ക​ളും ക​വി​ത​ക​ളും നോ​വ​ലു​ക​ളും എ​ഴു​തി​യി​ട്ടു​ള്ള അ​മൃ​താ പ്രീ​തം അ​ന്ന് ഓ​ൾ ഇ​ന്ത്യാ റേ​ഡി​യോ​യി​ൽ ജോ​ലി ചെ​യ്യു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ഒ​രു ക​വ​യ​ത്രി​യെ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ അ​വ​രെ പ​രി​ച​യ​പ്പെ​ടു​ത്തി​യ​തും ഹോ ​ചി മി​ൻ ന​ട​ന്നു​വ​ന്ന് അ​മൃ​താ പ്രീ​ത​ത്തി​ന്‍റെ മൂ​ർ​ധാ​വി​ൽ ചും​ബി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞു: ’’ന​മ്മ​ൾ ഇ​രു​വ​രും പോ​രാ​ളി​ക​ളാ​ണ്. ന​മ്മ​ളീ ലോ​ക​ത്തെ തെ​റ്റു​ക​ൾ​ക്കെ​തി​രേ പോ​രാ​ടു​ന്നു. ഞാ​ൻ വാ​ളെ​ടു​ത്തു പൊ​രു​തു​ന്പോ​ൾ നി​ങ്ങ​ള​ത് പേ​ന കൊ​ണ്ടു ചെ​യ്യു​ന്നു.’’

ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ അ​ത്യ​ഗാ​ധ സൗ​ഹൃ​ദ​ങ്ങ​ളു​ടെ ഉൗ​ഷ്മ​ള ധാ​രാ​ളി​ത്ത​മു​ള്ള അ​മൃ​താ പ്രീ​ത​ത്തി​ന് അ​തു​വ​രെ അ​നു​വ​ഭ​പ്പെ​ട്ടി​ട്ടി​ല്ലാ​ത്ത​വി​ധം അ​ന്പ​ര​പ്പു സ​മ്മാ​നി​ച്ച പു​തി​യൊ​രു കൂ​ട്ടു​കെ​ട്ടി​ന് തു​ട​ക്ക​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്. ഹോ ​ചി മി​ന്‍റെ വി​വേ​ക​വും വ്യ​ക്തി​ത്വ​വും അ​വ​രെ ആ​ഴ​ത്തി​ൽ സ്വാ​ധീ​നി​ച്ചു.

അ​തി​ന്‍റെ അ​തി​പ്ര​സ​രം എ​ന്ന നി​ല​യി​ൽ 1958 മേ​യ് 26ന് ​വി​യ​റ്റ്നാ​മി​ലെ നാ​ൻ-​ഡാ​ൻ എ​ന്ന പ​ത്ര​ത്തി​ൽ ഹോ ​ചി മി​നെ​യും വി​യ​റ്റ്നാ​മി​നെ​യും കു​റി​ച്ചു​ള്ള അ​മൃ​ത​യു​ടെ ക​വി​ത​യു​ടെ പ​രി​ഭാ​ഷ അ​ച്ച​ടി​ച്ചു​വ​ന്നു. രാ​ജ​യോ​ഗി എ​ന്നാ​ണ​വ​ർ ക​വി​ത​യി​ൽ ഹോ ​ചി മി​നെ അ​ട​യാ​ള​പ്പെ​ടു​ത്തി​യി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

ആ​രാ​ണീ രാ​ജാ​വ്, ആ​രാ​ണീ താ​പ​സ​ൻ
ജീ​വി​ത​ത്തി​ൽ നി​ന്ന് മു​ള്ളു​ക​ളെ നീ​ക്കം ചെ​യ്യു​ന്ന​വ​ൻ,
എ​ന്‍റെ ച​രി​ത്ര​ത്തി​ന്‍റെ ക​ണ്ണു​ക​ളി​ൽ നി​ന്ന്
ആ​രാ​ണ് ക​ണ്ണീ​ർ തു​ട​ച്ചു നീ​ക്കി​യ​തെ​ന്ന്
വി​യ​റ്റ്നാ​മി​ന്‍റെ മ​ണ്ണി​ൽ നി​ന്ന്
ഇ​ന്നൊ​രു കാ​റ്റ് വ​ന്നെ​ന്നോ​ടു ചോ​ദി​ക്കു​ന്നു...

ഈ ​ക​വി​ത​യെ​ഴു​തു​ന്പോ​ൾ ഹോ ​ചി മി​ൻ ത​ന്‍റെ വാ​ക്കു​ക​ൾ എ​ന്നെ​ങ്കി​ലും വാ​യി​ച്ചേ​ക്കു​മെ​ന്ന് അ​വ​ർ പ്ര​തീ​ക്ഷി​ച്ചി​രു​ന്നു. ആ ​പ്ര​തീ​ക്ഷ അ​സ്ഥാ​ന​ത്താ​യി​ല്ല. മൂ​ന്നു വ​ർ​ഷം ക​ഴി​ഞ്ഞ് 1961 മാ​ർ​ച്ച് ഒ​ന്നി​ന് അ​വ​ർ​ക്ക് ഒ​രു ടെ​ലി​ഗ്രാം ല​ഭി​ച്ചു.

വി​യ​റ്റ്നാം പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ് ഹോ ​ചി മി​ൻ നേ​രി​ട്ട​യ​ച്ച സ​ന്ദേ​ശം. ഉൗ​ഷ്മ​ള​മാ​യ സ്നേ​ഹാ​ന്വേ​ഷ​ണ​ങ്ങ​ളും ഹൃ​ദ്യ​മാ​യ ആ​ശം​സ​ക​ളും എ​ന്നു മാ​ത്രം കു​റി​ച്ചി​രു​ന്ന ആ ​ടെ​ലി​ഗ്രാം ഹോ ​ചി മി​ൻ ത​ന്‍റെ ക​വി​ത വാ​യി​ച്ചി​ട്ടു ത​ന്നെ അ​യ​ച്ച​തെ​ന്ന് അ​മൃ​ത​യ്ക്ക് ഉ​റ​പ്പാ​യി​രു​ന്നു. സ്നേ​ഹ​സ്മ​ര​ണ​യ്ക്കെ​ന്നോ​ണം അ​മൃ​താ പ്രീ​തം ത​ന്‍റെ ആ​ഷ്മ എ​ന്ന പു​സ്ത​കം ഹോ ​ചി മി​നാ​ണ് സ​മ​ർ​പ്പി​ച്ചി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്.

ഈ ​ക​വി​ത​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് 1998ൽ ​എ​ഴു​തി​യ ഒ​രു ലേ​ഖ​ന​ത്തി​ൽ അ​മൃ​താ പ്രീ​തം ഇ​ങ്ങ​നെ ഓ​ർ​മി​ക്കു​ന്നു. “ എ​ന്‍റെ മ​ന​സ്സി​ന്‍റെ ക​ണ്ണു​ക​ളി​ൽ ആ ​മ​നു​ഷ്യ​ന്‍റെ മു​ഖം പ​തി​ഞ്ഞി​രു​ന്നു. ഈ ​ക​വി​ത എ​ഴു​തു​ന്പോ​ൾ​ത​ന്നെ എ​ന്നെ​ങ്കി​ലും ഒ​രി​ക്ക​ൽ അ​ദ്ദേ​ഹം ഇ​തു വാ​യി​ച്ചേ​ക്കു​മെ​ന്ന് എ​നി​ക്കു തോ​ന്നി​യി​രു​ന്നു.’’​ആ തോ​ന്ന​ൽ പി​ന്നീ​ട് സ​ത്യ​മാ​യി മാ​റു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു.

ത​ന്‍റെ രാ​ജ്യ​ത്ത് ഇ​റ​ങ്ങു​ന്ന എ​ല്ലാ പ​ത്ര​ങ്ങ​ളു​ടേ​യും എ​ല്ലാ പേ​ജു​ക​ളും ഒ​ന്നി​ട​വി​ടാ​തെ വാ​യി​ക്കു​ന്ന ഹോ ​ചി മി​ന്‍റെ ക​ണ്ണി​ലും മ​ന​സ്സി​ലും അ​മൃ​ത​യു​ടെ മ​ന​സ്സി​ൽ നി​ന്നൊ​ഴു​കി​യ ക​വി​ത പ​തി​യു​ക​ത​ന്നെ ചെ​യ്തു.

കാ​ച്ചാ ആം​ഗ​ൻ എ​ന്ന പു​സ്ത​ക​ത്തി​ൽ ഹോ ​ചി മി​നു​മാ​യു​ള്ള കൂ​ടി​ക്കാ​ഴ്ച​യെ​ക്കു​റി​ച്ച് അ​മൃ​താ പ്രീ​തം വി​വ​രി​ക്കു​ന്നു​ണ്ട്. “ അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ വാ​ക്കു​ക​ൾ എ​ന്നെ സം​ഭ്ര​മി​പ്പി​ച്ചു ക​ള​ഞ്ഞു. ജീ​വി​ത​ത്തെ ഒ​രു ക​വി​ത​യാ​യി കാ​ണു​ക​യും വാ​ളെ​ടു​ത്തു പോ​രാ​ടു​വാ​ൻ നി​ർ​ബ​ന്ധി​ത​നാ​യി​ത്തീ​രു​ക​യും ചെ​യ്ത പോ​രാ​ളി​യു​ടെ മു​ഖ​ത്തേ​ക്ക് നോ​ക്കു​ന്ന​തു പോ​ലെ​യാ​ണെ​നി​ക്കു തോ​ന്നി​യ​ത്. ആ ​സാ​ത്വി​ക​ഭാ​വം എ​ന്‍റെ ക​വി​ത​യി​ലെ മാ​ത്രം സ​ത്യ​മ​ല്ലെ​ന്നും വി​യ​റ്റ്നാ​മി​ന്‍റെ​ത​ന്നെ ച​രി​ത്ര സ​ത്യ​മാ​ണെ​ന്നും പി​ന്നീ​ട് എ​നി​ക്ക് തി​രി​ച്ച​റി​യാ​നാ​യി.”

ഹോ ​ചി മി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള ഓ​ർ​മ​ക​ളി​ൽ മ​റ്റൊ​രു വി​ശി​ഷ്ട​വി​ശേ​ഷം കൂ​ടി അ​മൃ​ത പ​ങ്കു​വ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. വി​യ്റ്റ്നാം പ്ര​സി​ഡ​ന്‍റ് ആ​യി​രി​ക്കു​ന്പോ​ഴും ത​ന്‍റെ താ​മ​സ സ്ഥ​ല​ത്ത് ഹോ ​ചി മി​ന് സ്വ​ന്ത​മാ​യു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന​ത് ഒ​രു ടൈ​പ്പ് റൈ​റ്റ​റും ര​ണ്ടു ജോ​ഡി വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ളും മാ​ത്ര​മാ​യി​രു​ന്നു.

ഒ​ന്ന് അ​ല​ക്കു​ന്പോ​ൾ ഒ​ന്നു​ടു​ക്കാ​ൻ എ​ന്ന​താ​യി​രു​ന്നു വ​സ്ത്ര​ത്തെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തി​ന്‍റെ കാ​ഴ്ച​പ്പാ​ട്. ത​ന്‍റെ രാ​ജ്യ​ത്ത് എ​ല്ലാ ജ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്കും ര​ണ്ടു ജോ​ഡി വ​സ്ത്ര​ങ്ങ​ൾ ഉ​ണ്ടാ​കു​ന്ന കാ​ല​ത്തോ​ളും ത​നി​ക്കും ഉ​ടു​ക്കാ​ൻ അ​തി​ല​ധി​ക​മൊ​ന്നും വേ​ണ്ട​തി​ല്ലെ​ന്ന നി​ല​പാ​ട് ത​ന്നെ​യാ​യി​രു​ന്നു ഹോ​ചി​മി​നും പു​ല​ർ​ത്തി​യി​രു​ന്ന​ത്.

നി​ന്‍റെ ചെ​റി​യ ജീ​വി​തം ഒ​രു റ​വ​ന്യൂ സ്റ്റാ​ന്പി​ന് പി​ന്നി​ലെ​ഴു​താ​നു​ള്ള​ത​ല്ലേ ഉ​ള്ളൂ എ​ന്ന ഖു​ശ്വ​ന്ത് സിം​ഗി​ന്‍റെ സ്നേ​ഹം ക​ല​ർ​ന്ന പ​രി​ഹാ​സ​ത്തെ ഓ​ർ​മ​യി​ൽ ഒ​രു​പാ​ട് കാ​ലം എ​ടു​ത്തു വ​ച്ചി​ട്ട് ത​ന്‍റെ ആ​ത്മ​ക​ഥ​യ്ക്ക് റ​വ​ന്യൂ സ്റ്റാ​ന്പ് (ര​സീ​തി ടി​ക്ക​റ്റ് എ​ന്ന പ്ര​യോ​ഗ​ത്തെ റ​വ​ന്യൂ സ്റ്റാ​ന്പ് എ​ന്ന് മൊ​ഴി മാ​റ്റി​യ​ത് പ​രി​ഭാ​ഷ​ക​നാ​യ കൃ​ഷ്ണ ഗോ​രോ​വാ​ര​യാ​ണ്) എ​ന്ന് പേ​രി​ട്ട അ​മൃ​താ പ്രീ​തം എ​ന്നും വേ​റി​ട്ട ശ​ബ്ദ​മാ​യി​രു​ന്നു.

അ​വ​രു​ടെ ഓ​ർ​മ​ക​ളി​ൽ നി​ന്ന് ലോ​കം വി​പ്ല​വ​കാ​രി​യെ​ന്ന് വാ​ഴ്ത്തി​യ ഹോ ​ചി മി​നെ ഒ​രു താ​പ​സ​നാ​യി വാ​യി​ച്ചെ​ടു​ക്കു​ക എ​ന്നാ​ൽ അ​തു വേ​റി​ട്ടൊ​ര​നു​ഭ​വം ത​ന്നെ​യാ​ണ്.

അ​മൃ​താ പ്രീ​ത​ത്തോ​ട് മാ​ത്ര​മ​ല്ല, ഇ​ന്ത്യ​യോ​ട് എ​ന്നും അ​ടു​ത്ത ബ​ന്ധം പു​ല​ർ​ത്തി​യി​രു​ന്നു ഹോ ​ചി മി​ൻ. മൂ​ന്നു ത​വ​ണ അ​ദ്ദേ​ഹം ഇ​ന്ത്യ സ​ന്ദ​ർ​ശി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. അ​ദ്ദേ​ഹ​ത്തോ​ടു​ള്ള ആ​ദ​ര​സൂ​ച​ക​മാ​യി ഹോ ​ചി മി​ൻ മാ​ർ​ഗ് എ​ന്ന പേ​രി​ൽ ഒ​രു പ്ര​ധാ​ന റോ​ഡ് ത​ന്നെ​യു​ണ്ട് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ.

ഏ​റ്റ​വും ഒ​ടു​വി​ലാ​യി കൗ​ടി​ല്യ മാ​ർ​ഗി​ലെ പാ​ർ​ക്കി​ൽ ക​ഴി​ഞ്ഞ വ​ർ​ഷം സെ​പ്റ്റം​ബ​റി​ൽ ഹോ ​ചി മി​ന്‍റെ ഒ​രു അ​ർ​ധ​കാ​യ പ്ര​തി​മ​കൂ​ടി അ​നാ​ച്ഛാ​ദ​നം ചെ​യ്തി​ട്ടു​ണ്ട്. കൂ​ടാ​തെ കോ​ൽ​ക്ക​ത്ത​യി​ലും ഹോ ​ചി മി​ന് ഒ​രു പ്ര​തി​മ​യും സ്മാ​ര​ക​വു​മു​ണ്ട്.

മ​ഹാ​ത്മാ ഗാ​ന്ധി​യെ നേ​രി​ട്ടു ക​ണ്ടി​ട്ടി​ല്ലെ​ങ്കി​ലും ത​ന്‍റെ മാ​ന​സ​ഗു​രു​വാ​യി അ​ദ്ദേ​ഹം ക​രു​തി​പ്പോ​ന്നു. ഇ​ന്ത്യ​യേ​യും ഇ​ന്ത്യ​ക്കാ​രേ​യും കു​റി​ച്ച് അ​റു​പ​തോ​ളം ലേ​ഖ​ന​ങ്ങ​ളും ക​വി​ത​ക​ളും ക​ത്തു​ക​ളും ഗ​വേ​ഷ​ണ പ്ര​ബ​ന്ധ​ങ്ങ​ളും ഹോ ​ചി മി​ൻ ര​ചി​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ട്. ജ​വ​ഹ​ർ ലാ​ൽ നെ​ഹ്റു​വു​മാ​യും അ​ടു​ത്ത വ്യ​ക്തി ബ​ന്ധം പു​ല​ർ​ത്തി​യി​രു​ന്നു.

സെ​ബി മാ​ത്യു