ക​ബാ​ബ് രു​ചി​ക​ളു​ടെ പു​രാ​ന ദി​ല്ലി

പു​രാ​ന ദി​ല്ലി​യി​ൽ അ​നു​ഗൃ​ഹീ​ത ക​വി മി​ർ​സ ഗാ​ലി​ബി​ന്‍റെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി​യി​ലൂ​ടെ വേ​ണം പു​രാ​ന ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ ക​ബാ​ബ് കി​ട്ടു​ന്ന ക​ട​യി​ലേ​ക്കെ​ത്താ​ൻ. ചി​ത്ത്‌​ളി ക​ബ​റി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി​യി​ൽ ഹം​ദ​ർ​ദ് മ​രു​ന്നു ശാ​ല​യ്ക്ക​രി​കി​ലു​ള്ള സം​ഗം ക​ബാ​ബാ​യി​രു​ന്നു ഒ​രു കാ​ല​ത്ത് രു​ചി​യു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ ഓ​ൾ​ഡ് ഡ​ൽ​ഹി​യു​ടെ പ്രൗ​ഢ ഗേ​ഹം.

ഡ​ൽ​ഹി സ​ന്ദ​ർ​ശി​ക്കു​ന്ന​വ​രു​ടെ രു​ചി​മു​കു​ള​ങ്ങ​ളി​ൽ എ​ന്നും ഓ​ർ​മ ഉ​ണ​ർ​ത്തി നി​ൽ​ക്കു​ന്ന ഒ​ന്നാ​ണ് ഓ​ൾ​ഡ് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ ക​ബാ​ബു​ക​ൾ. മ​നു​ഷ്യ​നെ​യും മ​ന​സി​നെ​യും കീ​ഴ​ട​ക്കു​ന്ന എ​രി​വോ​ടെ ക​ൽ​ക്ക​രി ചൂ​ടി​ൽ വെ​ന്തു പാ​ക​മാ​യ വി​ഭ​വ​ങ്ങ​ൾ വി​വ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​തീ​ത​മാ​യ രു​ചി​യു​ടെ ഒ​രു ര​സ​മാ​ണ്. അ​വ​ധ് സു​ൽ​ത്താ​നാ​യി​രു​ന്ന അ​സാ​ദു​ദ് ദൗ​ള അ​തി​ഭ​യ​ങ്ക​ര ഭ​ക്ഷ​ണ പ്രി​യ​നാ​യി​രു​ന്നു. വാ​ർ​ധ​ക്യം ത​ന്‍റെ പ​ല്ലു​ക​ളെ കൊ​ഴി​ച്ചു ക​ള​ഞ്ഞ​പ്പോ​ഴും ഇ​റ​ച്ചി​യോ​ടു​ള്ള പ്രി​യം സു​ൽ​ത്താ​ന് കൈ​വി​ടാ​നാ​യി​ല്ല.

അ​ങ്ങ​നെ കൊ​ട്ടാ​രം പാ​ച​ക​ക്കാ​ർ ക​ണ്ടെ​ത്തി​യ വി​ദ്യ​യാ​ണ് ഇ​റ​ച്ചി അ​ര​ച്ചു​ണ്ടാ​ക്കി​യ ക​ബാ​ബു​ക​ൾ എ​ന്നൊ​രു ച​രി​ത്രം കൂ​ടി ഇ​തി​നു​ണ്ട്. ഹാ​ജി മു​റാ​ദ് അ​ലി​യാ​ണ് സു​ൽ​ത്താ​നു​വേ​ണ്ടി നൂ​റു​ക​ണ​ക്കി​ന് ത​രം ക​ബാ​ബു​ക​ൾ വി​വി​ധ രു​ചി​ക​ളി​ലു​ണ്ടാ​ക്കി വി​ള​ന്പി​യ​ത്. ഇ​പ്പോ​ഴും ഉ​ത്ത​ർ​പ്ര​ദേ​ശി​ലെ ല​ഖ്നൗ​വി​ൽ ചെ​ന്നി​റ​ങ്ങു​ന്ന ഒ​രു ഭ​ക്ഷ​ണ പ്രേ​മി ആ​ദ്യം അ​ന്വേ​ഷി​ക്കു​ന്ന​ത് 1905ൽ ​തു​റ​ന്ന തു​ണ്ടേ ക​ബാ​ബ് ക​ട​യാ​ണ്. മു​റാ​ദ് അ​ലി​യു​ടെ പി​ൻ​മു​റ​ക്കാ​രു​ടെ രു​ചി​പ്പെ​രു​മ.

പു​രാ​ന ദി​ല്ലി​യി​ൽ അ​നു​ഗൃ​ഹീ​ത ക​വി മി​ർ​സ ഗാ​ലി​ബി​ന്‍റെ വീ​ട്ടി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി​യി​ലൂ​ടെ വേ​ണം ഇ​വി​ട​ത്തെ ഏ​റ്റ​വും പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യ ക​ബാ​ബ് കി​ട്ടു​ന്ന ക​ട​യി​ലേ​ക്കെ​ത്താ​ൻ. ചി​ത്ത്‌​ലി ക​ബ​റി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി​യി​ൽ ഹം​ദ​ർ​ദ് മ​രു​ന്നു ശാ​ല​യ്ക്ക​രി​കി​ലു​ള്ള സം​ഗം ക​ബാ​ബാ​യി​രു​ന്നു ഒ​രു കാ​ല​ത്ത് രു​ചി​യു​ടെ കാ​ര്യ​ത്തി​ൽ ഓ​ൾ​ഡ് ഡ​ൽ​ഹി​യു​ടെ പ്രൗ​ഢ ഗേ​ഹം.

ഹം​ദാ​ർ​ദ് മ​രു​ന്നു​ശാ​ല​യു​ടെ എ​തി​ർ​വ​ശം ക്വാ​സിം​ജാ​ൻ ഗ​ലി​യി​ലെ ഉ​സ്താ​ദ് മൊ​യി​നു​ദീ​ന്‍റെ വി​ര​ലു​ക​ൾ തൊ​ട്ട് പ​വി​ത്ര​മാ​യ ക​ബാ​ബി​ന്‍റെ രു​ചി​യ​റി​യാ​ൻ ആ​ളു​ക​ൾ കാ​ത്തു നി​ന്നി​രു​ന്നു. പു​തി​ന ച​ട്ണി​യോ​ടൊ​പ്പം നാ​ര​ങ്ങാ​നീ​രു പി​ഴി​ഞ്ഞ ഒ​രു പീ​സ് ക​ബാ​ബി​നു പ​ത്തു രൂ​പ​യാ​യി​രു​ന്നു വി​ല.

1960 ക​ളി​ൽ മീ​റ​റ്റി​ൽ നി​ന്നും പി​താ​വി​നൊ​പ്പം ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ​ത്തു​ന്പോ​ൾ ഒ​രു ക​ബാ​ബി​ന് പ​ത്തു പൈ​സ​ക്കു വി​റ്റി​ട്ടു​ണ്ട് മൊ​യി​നു​ദീ​ൻ. 1970 മു​ത​ൽ ഇ​വി​ടെ സ്വ​ന്ത​മാ​യി ക​ബാ​ബ് ക​ട ന​ട​ത്തു​ന്നു.1980 ക​ളി​ലാ​ണ് ലാ​ൽ​കു​വാ​നി​ലേ​ക്കു ക​ട മാ​റ്റു​ന്ന​ത്. ഒ​രി​ക്ക​ൽ ക​ബാ​ബി​നു​ള്ള ഇ​റ​ച്ചി അ​ര​യ്ക്കു​ന്ന​തി​നി​ടെ മൊ​യി​നു​ദീ​ന്‍റെ ര​ണ്ടു വി​ര​ലു​ക​ൾ യ​ന്ത്ര​ത്തി​നി​ട​യി​ൽ​പ്പെ​ട്ടു ന​ഷ്ട​മാ​യി.

ഒ​രു​പാ​ട് ജീ​വി​തം ത​നി​ക്കി​നി​യും ദൈ​വം ബാ​ക്കി വെ​ച്ചി​ട്ടു​ണ്ടെ​ന്നാ​ണ് ഉ​സ്താ​ദ് പ​റ​യു​ന്ന​ത്. പി​ന്നെ ക​ബാ​ബു​ക​ളു​ടെ രു​ചി​ക്കൂ​ട്ടു​ക​ൾ​ക്കു ക​ണ്ണു കൊ​ണ്ടു മേ​ൽ​നോ​ട്ടം ന​ൽ​കു​ന്നു. ഇ​ത് ഓ​ൾ​ഡ് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ലെ ഒ​രു ക​ബാ​ബ് കേ​ന്ദ്ര​ത്തി​ന്‍റെ മാ​ത്രം ച​രി​ത്രം.

മ​ത്തി​യ മ​ഹ​ലി​ൽ നി​ന്നു ചി​ത്ത്‌​ലി ക​ബ​റി​ലേ​ക്കു​ള്ള വ​ഴി​യി​ൽ ഒ​രു ക​ബാ​ബ് മൂ​ല​യു​ണ്ട്. പേ​ര​റി​യാ​ത്ത ചി​രി​ക്കാ​റി​ല്ലാ​ത്ത ത​ടി​യ​ൻ ചാ​ച്ച​യു​ടെ ക​ബാ​ബ് ക​ട. ബീ​ഫ് അ​ര​ച്ച​ത് രു​ചി​ക്കൂ​ട്ടു​ക​ളി​ൽ അ​ലി​ഞ്ഞ് ക​ന്പി​യി​ൽ പൊ​തി​ഞ്ഞ് ക​ൽ​ക്ക​രി ചൂ​ടി​ൽ ചു​ട്ടെ​ടു​ക്കു​ന്ന ന​ല്ല ഒ​ന്നാ​ന്ത​രം ക​ബാ​ബ്. മ​റ്റൊ​രു ക​ബാ​ബ് കേ​ന്ദ്ര​മാ​ണ് ജ​മാ മ​സ്ജി​ദി​നോ​ട് ചേ​ർ​ന്നു​ള്ള ഖു​റേ​ഷി ക​ബാ​ബ്.

ജ​മാ മ​സ്ജി​ദി​ന്‍റെ ഒ​ന്നാം ന​ന്പ​ർ ഗേ​റ്റി​ന് എ​തി​ർ വ​ശ​ത്താ​യി രു​ചി​യേ​റും ക​ബാ​ബു​ക​ൾ വി​ള​ന്പു​ന്ന ഖു​റേ​ഷി ക​ബാ​ബി​ന് 74 വ​ർ​ഷ​ത്തെ പാ​ര​ന്പ​ര്യ​മു​ണ്ട്. ഹാ​ജി അ​ബ്ദു​ൾ ഘ​നി ഖു​റേ​ഷി തു​ട​ങ്ങി വെ​ച്ച ഈ ​രു​ചി​ക്കൂ​ട്ട് ഇ​പ്പോ​ൾ ന​ട​ത്തി​ക്കൊ​ണ്ടു പോ​കു​ന്ന​ത് ഖു​റേ​ഷി ബ്ര​ദേ​ഴ്സ് എ​ന്ന പേ​രി​ൽ അ​റി​യ​പ്പെ​ടു​ന്ന അ​ഞ്ചു മ​ക്ക​ളാ​ണ്.

ഇ​നി​യൊ​രി​ടം ക​ബാ​ബു​ക​ൾ​ക്ക് ഡ​ൽ​ഹി ഹൃ​ദ​യ​ത്തി​ലു​ണ്ടെ​ങ്കി​ൽ അ​ത് ഗാ​ലി​ബ് ക​ബാ​ബ് കോ​ർ​ണ​റി​ൽ ആ​ണ്. ഹ​സ്ര​ത് നി​സാ​മു​ദീ​ൻ ദ​ർ​ഗ​യു​ടെ അ​ടു​ത്താ​ണ് ഗാ​ലി​ബ് ക​ബാ​ബ് കോ​ർ​ണ​ർ. ലാ​ൽ​മ​ഹ​ലി​ന​ടു​ത്ത് രാ​വേ​റെ വൈ​കു​വോ​ളം ഗാ​ലി​ബ് ക​ബാ​ബ് കോ​ർ​ണ​ർ രു​ചി പ്രേ​മി​ക​ളെ കാ​ത്തു തു​റ​ന്നി​രി​ക്കും.

ചാ​ണ​ക്യ​പു​രി​യി​ലെ അ​ൽ കൗ​സ​റി​നെ​ക്കു​റി​ച്ചു പ​റ​ഞ്ഞി​ല്ലെ​ങ്കി​ൽ ക​ബാ​ബി​നെ മ​ന​സും നാ​വും കൊ​ണ്ടു രു​ചി​ച്ച​റി​ഞ്ഞി​ട്ടു​ള്ള​വ​രു​ടെ പ​രി​ഭ​വ​ത്തി​ന് പാ​ത്ര​മാ​കേ​ണ്ടി​വ​രും. വ​യ​റി​ൽ നി​റ​യെ ഇ​ട​മു​ള്ള​വ​ർ​ക്ക് ഇ​വി​ടെ നി​ന്ന് കാ​ക്കോ​രി, ഗ​ലൗ​ട്ടി, ബു​റാ​ഹ് ക​ബാ​ബു​ക​ളും ക​ലേ​ജ ഷാ​ഹി ടി​ക്ക​യും ക​ഴി​ച്ചു മ​ട​ങ്ങാം. ചാ​ണ​ക്യ​പു​രി​യി​ൽ ആ​സാം ഭ​വ​നു സ​മീ​പ​മാ​ണ് അ​ൽ കൗ​സ​ർ. ധാ​ബ​ക​ളെ​ക്കു​റി​ച്ചു​ള്ള മു​ൻ​ധാ​ര​ണ​ളെ അ​പ്പാ​ടെ ത​കി​ടം മ​റി​ക്കു​ന്ന​താ​ണ് ര​ജീ​ന്ദ​ർ ദാ ​ധാ​ബ​യി​ലെ ക​ബാ​ബു​ക​ൾ. സ​ഫ്ദ​ർ​ജം​ഗ് എ​ൻ​ക്ലേ​വ് മാ​ർ​ക്ക​റ്റി​ലെ ഈ ​ധാ​ബ​യി​ൽ ക​ബാ​ബു​ക​ൾ​ക്കു വി​ല​യും രു​ചി​യും കൂ​ടു​ത​ലാ​ണ്.

ഇ​നി​യാ​ണ് ഇ​ന്ദ്ര​പ്ര​സ്ഥ​ത്തി​ൽ രു​ചി​യി​ൽ മ​നു​ഷ്യ​നെ​യും മ​ന​സി​നെ​യും മ​യ​ക്കു​ന്ന ഖാ​ൻ ചാ​ച്ച​യു​ടെ വ​ര​വ്. ഖാ​ൻ മാ​ർ​ക്ക​റ്റി​ലെ മി​ഡി​ൽ ലെ​യി​നി​ൽ ഒ​ന്നാം നി​ല​യി​ലാ​ണ് ഖാ​ൻ ചാ​ച്ച​യു​ടെ ക​ബാ​ബു​ക​ൾ അ​തി​ഥി​ക​ളെ കാ​ത്തി​രി​ക്കു​ന്ന​ത്. ക​ബാ​ബു​ക​ൾ നി​റ​ച്ച റൂ​മാ​ലി റോ​ളു​ക​ളാ​ണ് ഇ​വി​ടു​ത്തെ അ​തി​വി​ശി​ഷ്ട ആ​തി​ഥേ​യ​ർ. ക​ന​ലി​ലെ​രി​ഞ്ഞ് ക​രി​പു​ര​ളാ​തെ പാ​ക​മാ​യി​രി​ക്കു​ന്ന ക​ബാ​ബു​ക​ളു​ടെ കേ​ന്ദ്രം ഇ​നി​യു​ണ്ട് ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ.

ചാ​വ്ടി ബ​സാ​റി​ലെ ഉ​സ്താ​ദ് മൊ​യി​നു​ദീ​ൻ ക​ബാ​ബ്, ജ​മാ മ​സ്ജി​ദി​ന​രു​കി​ലെ ക​രീം​സ്, പു​രാ​ന ദി​ല്ലി​യി​ൽ ചി​ത്‌​ലി ക​ബ​റി​നു സ​മീ​പ​ത്തെ കാ​ലേ ബാ​ബ ക​ബാ​ബ് വാ​ലേ, ഹൗ​സ് ഖാ​സി​ലെ ആ​പ്കി ഖാ​ദി​ർ, ജ​മാ മ​സ്ജി​ദ​ന​രി​കി​ലെ ലാ​ലു ക​ബാ​ബീ, ചി​ത്‌​ലി ക​ബ​റി​ലെ ബാ​ബു ഭാ​യ് ക​ബാ​ബ് വാ​ലേ, ആ​ർ​കെ പു​രം മ​ലാ​യ് ക്ഷേ​ത്ര​ത്തി​ന​ടു​ത്തു​ള്ള അ​ൽ​ക്കാ​ക്കോ​രി അ​ൽ​കൗ​സ​ർ, നോ​യി​ഡ​യി​ലെ ദി ​ഗ്രേ​റ്റ് ക​ബാ​ബ് ഫാ​ക്ട​റി എ​ന്നി​വ​യും പേ​രെ​ടു​ത്ത ക​ബാ​ബ് കേ​ന്ദ്ര​ങ്ങ​ളാ​ണ്.

സെ​ബി മാ​ത്യു