പ​ത്മ​ശ്രീ​യ​ല്ല, ഗീ​ത​ശ്രീ!

ബം​ഗ്ല​ബ​ന്ധു ഫി​രേ എ​ലോ തൊ​മാ​ർ.., ഷൊ​പ്നേ​ർ സ്വ​ധി​ൻ ബം​ഗ്ലാ​യ്... (ബം​ഗ്ല​ബ​ന്ധു ത​ന്‍റെ സ്വ​പ്ന​ത്തി​ലേ​ക്കു മ​ട​ങ്ങി​വ​ന്നി​രി​ക്കു​ന്നു- ബം​ഗാ​ൾ എ​ന്ന സ്വ​ത​ന്ത്ര രാ​ഷ്ട്ര​ത്തി​ലേ​ക്ക്..). അ​ര​നൂ​റ്റാ​ണ്ടു മു​ന്പ്, 1972 ജ​നു​വ​രി​യി​ൽ ഫ്രീ ​ബം​ഗാ​ൾ റേ​ഡി​യോ​യി​ൽ ആ​വേ​ശ​പൂ​ർ​ണ​ത​യോ​ടെ ഒ​ഴു​കി​യ ഗാ​നം.

ആ​ബി​ദു​ർ റ​ഹ്മാ​ന്‍റെ വ​രി​ക​ൾ പ​ശ്ചി​മ ബം​ഗാ​ളി​ലെ വി​ഖ്യാ​ത സം​ഗീ​ത​സം​വി​ധാ​യ​ക​നാ​യി​രു​ന്ന സു​ധി​ൻ ദാ​സ്ഗു​പ്ത ഈ​ണ​മി​ട്ടൊ​രു​ക്കി സ​ന്ധ്യ മു​ഖ​ർ​ജി​യു​ടെ ഉ​ത്സാ​ഹ​ഭ​രി​ത​മാ​യ സ്വ​ര​ത്തി​ൽ കേ​ൾ​ക്കു​ക​യാ​യി​രു​ന്നു. ബം​ഗ്ലാ​ദേ​ശി​ന്‍റെ സ്ഥാ​പ​ക പി​താ​വ് ബം​ഗ്ല​ബ​ന്ധു ഷേ​ക്ക് മു​ജീ​ബു​ർ റ​ഹ്മാ​നെ ജ​യി​ലി​ൽ​നി​ന്ന് സ്വ​ത​ന്ത്ര രാ​ജ്യ​ത്തേ​ക്ക് സ്വാ​ഗ​തം​ചെ​യ്തു​കൊ​ണ്ടു​ള്ള ഗാ​ന​മാ​യി​രു​ന്നു അ​ത്.
വി​മോ​ച​ന​യു​ദ്ധ​കാ​ല​ത്ത് ബം​ഗ്ലാ​ദേ​ശി​ൽ റേ​ഡി​യോ ഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ​ക്ക് ഒ​രു മു​ഖ്യ സ്ഥാ​ന​മു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു. മു​ക്തി വാ​ഹി​നി എ​ന്ന വി​മോ​ച​ന സേ​നാം​ഗ​ങ്ങ​ളെ മാ​ത്ര​മ​ല്ല, സാ​ധാ​ര​ണ​ക്കാ​രു​ടെ ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ​പ്പോ​ലും ദേ​ശ​ഭ​ക്തി ജ്വ​ലി​പ്പി​ച്ചു​നി​ർ​ത്താ​ൻ ക​ഴി​ഞ്ഞ സ്വ​ര​മാ​യി​രു​ന്നു സ​ന്ധ്യ മു​ഖ​ർ​ജി​യു​ടേ​ത്. കി​ഴ​ക്ക​ൻ പാ​ക്കി​സ്ഥാ​ൻ ആ​യി​രു​ന്ന​കാ​ല​ത്ത് അ​ഭ​യാ​ർ​ഥി​ക​ളാ​കേ​ണ്ടി​വ​ന്ന ദ​ശ​ല​ക്ഷ​ക്ക​ണ​ക്കി​നു ബം​ഗ്ലാ​ദേ​ശി പൗ​രന്മാ​ർ​ക്ക് സ​ഹാ​യ​മെ​ത്തി​ക്കാ​ൻ പ​ണം​ക​ണ്ടെ​ത്തു​ന്ന​തി​ന് സൗ​ജ​ന്യ​മാ​യി സം​ഗീ​ത​പ​രി​പാ​ടി​ക​ൾ അ​വ​ത​രി​പ്പി​ക്കാ​നും സ​ന്ധ്യ മു​ന്നി​ലു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്നു.

ഗീ​ത​ശ്രീ

1931ൽ ​ക​ൽ​ക്ക​ട്ട​യി​ൽ ജ​നി​ച്ച് സം​ഗീ​ത​ത്താ​ൽ ഭൂ​ഖ​ണ്ഡ​ങ്ങ​ൾ​ക്ക​പ്പു​റം വ​ള​ർ​ന്ന​യാ​ളാ​ണ് ഗീ​ത​ശ്രീ എ​ന്ന വി​ളി​പ്പേ​രു​ണ്ടാ​യി​രു​ന്ന സ​ന്ധ്യ മു​ഖ​ർ​ജി. പ​ണ്ഡി​റ്റ് സ​ന്തോ​ഷ് കു​മാ​ർ ബ​സു, പ്ര​ഫ. എ.​ടി. ക​ണ്ണ​ൻ, പ്ര​ഫ. ചിന്മയി ലാ​ഹി​രി എ​ന്നി​വ​ർ​ക്കു കീ​ഴി​ൽ സം​ഗീ​ത​പ​ഠ​നം തു​ട​ങ്ങി​യ സ​ന്ധ്യ​യു​ടെ ഗു​രു ഉ​സ്താ​ദ് ബ​ഡേ ഗു​ലാം അ​ലി ഖാ​നാ​യി​രു​ന്നു. സി​നി​മാ സം​ഗീ​ത​ത്തി​ൽ വ​ലി​യ പ്ര​ശ​സ്തി നേ​ടി​യി​ട്ടും ശാ​സ്ത്രീ​യ സം​ഗീ​ത​രം​ഗ​ത്തെ മ​ഹ​നീ​യ സ്ഥാ​നം നി​ല​നി​ർ​ത്താ​ൻ അ​വ​ർ​ക്കു ക​ഴി​ഞ്ഞ​തും ഈ ​പ​ഠ​ന​പാ​ര​ന്പ​ര്യം​കൊ​ണ്ടു​ത​ന്നെ.

അ​ന്പ​തു​ക​ളി​ൽ പി​ന്ന​ണി​ഗാ​ന​രം​ഗ​ത്തെ​ത്തി​യ സ​ന്ധ്യ വെ​ള്ളി​ത്തി​ര​യി​ലെ ഒ​രു പ്ര​ണ​യ യു​ഗ​ത്തി​ന്‍റെ ശ​ബ്ദ​മാ​യ​ത് പെ​ട്ടെ​ന്നാ​ണ്. ഉ​ത്തം​കു​മാ​റും സു​ചി​ത്ര സെ​ന്നും ബം​ഗാ​ളി സി​നി​മ​യി​ൽ നി​റ​ഞ്ഞു​നി​ന്ന​കാ​ല​ത്തു പ്ര​ത്യേ​കി​ച്ചും. ഹേ​മ​ന്ദ​്കു​മാ​റി​നൊ​പ്പം പാ​ടി​യ ഡ്യു​വ​റ്റു​ക​ൾ ഏ​റെ ജ​ന​പ്രി​യ​മാ​യി. സു​ചി​ത്ര​യു​ടെ ശ​ബ്ദ​മെ​ന്ന് വി​ശേ​ഷി​പ്പി​ക്ക​പ്പെ​ടു​ക​യും ചെ​യ്തു. ഹി​ന്ദി​യി​ൽ മ​ധു​ബാ​ല- ദി​ലീ​പ് കു​മാ​ർ ചി​ത്ര​മാ​യ ത​രാ​ന​യി​ലെ പാ​ട്ടു​പാ​ടി​യാ​യി​രു​ന്നു അ​ര​ങ്ങേ​റ്റം. ല​താ മ​ങ്കേ​ഷ്ക​റി​നൊ​പ്പം പാ​ടി​യ ബോ​ൽ പ​പ്പീ​ഹാ ബോ​ൽ എ​ന്ന യു​ഗ്മ​ഗാ​നം പ്ര​ശ​സ്ത​മാ​യി. പ​തി​നേ​ഴ് ഹി​ന്ദി സി​നി​മ​ക​ളി​ൽ പാ​ടി​യ​ശേ​ഷ​മാ​ണ് ബോം​ബെ​യി​ൽ​നി​ന്ന് ക​ൽ​ക്ക​ട്ട​യി​ലേ​ക്കു മ​ട​ങ്ങി​യ​ത്. എ​സ്.​ഡി. ബ​ർ​മ​ൻ, മ​ദ​ൻ മോ​ഹ​ൻ, നൗ​ഷാ​ദ്, അ​നി​ൽ ബി​ശ്വാ​സ്, സ​ലി​ൽ ചൗ​ധ​രി തു​ട​ങ്ങി​യ മ​ഹാ​ര​ഥന്മാ​ർ​ക്കെ​ല്ലാം ഒ​പ്പം സ​ന്ധ്യ പ്ര​വ​ർ​ത്തി​ച്ചു. ഒ​രു​പ​ക്ഷേ ന​മ്മ​ളെ​ല്ലാം കേ​ൾ​ക്ക​പ്പെ​ടാ​തെ​പോ​യ സു​ന്ദ​രഗാ​ന​ങ്ങ​ൾ.

പ​ത്മ​ശ്രീ​യോ.., വേ​ണ്ട!

ഇ​ക്കൊ​ല്ലം തേ​ടി​യെ​ത്തി​യ പ​ത്മ​ശ്രീ ബ​ഹു​മ​തി വേ​ണ്ടെ​ന്നു​വ​ച്ചു ഗീ​ത​ശ്രീ​യെ​ന്ന സ​ന്ധ്യ മു​ഖ​ർ​ജി. ഡ​ൽ​ഹി​യി​ൽ​നി​ന്ന് റി​പ്പ​ബ്ലി​ക് ദി​ന​ത്തി​നു മു​ന്നോ​ടി​യാ​യി പ്ര​ഖ്യാ​പ​ന​ത്തി​നു സ​മ്മ​തം തേ​ടി​യെ​ത്തി​യ ഫോ​ണ്‍ സ​ന്ദേ​ശ​ത്തോ​ട് അ​വ​ർ അ​നു​കൂ​ല​മാ​യ​ല്ല പ്ര​തി​ക​രി​ച്ച​ത്. ഈ ​പ്രാ​യ​ത്തി​ൽ ത​നി​ക്കി​ത് അ​വ​മ​തി​പ്പാ​യാ​ണ് തോ​ന്നു​ന്ന​തെ​ന്ന് അ​മ്മ പ​റ​ഞ്ഞ​താ​യി സ​ന്ധ്യ മു​ഖ​ർ​ജി​യു​ടെ മ​ക​ൾ സൗ​മി സെ​ൻ​ഗു​പ്ത പ​റ​ഞ്ഞു. പ്രാ​യം കു​റ​ഞ്ഞ ആ​ർ​ക്കെ​ങ്കി​ലും ബ​ഹു​മ​തി ന​ൽ​കു​ന്ന​താ​ണ് ന​ല്ല​തെ​ന്നാ​യി​രു​ന്നു അ​വ​രു​ടെ നി​ല​പാ​ട്. അ​മ്മ​യു​ടെ തീ​രു​മാ​ന​ത്തി​ൽ രാ​ഷ്ട്രീ​യ കാ​ര​ണ​ങ്ങ​ൾ യാ​തൊ​ന്നു​മി​ല്ലെ​ന്നും സൗ​മി സെ​ൻ​ഗു​പ്ത പ​റ​ഞ്ഞു.

എ​ട്ടു​പ​തി​റ്റാ​ണ്ടു​ക​ൾ നീ​ണ്ടു​നി​ന്ന സം​ഗീ​ത സ​പ​ര്യ​യി​ൽ അ​ല്പം​കൂ​ടി നേ​ര​ത്തേ രാ​ഷ്ട്ര​ത്തി​ന്‍റെ അം​ഗീ​കാ​രം ല​ഭി​ക്കേ​ണ്ട​താ​യി​രു​ന്നു​വെ​ന്ന് അ​വ​ർ​ക്കു​തോ​ന്നി​യെ​ങ്കി​ൽ അ​ത്ഭു​ത​പ്പെ​ടാ​നു​മി​ല്ല. മി​ക​ച്ച പി​ന്ന​ണി ഗാ​യി​ക​യ്ക്കു​ള്ള ദേ​ശീ​യ ച​ല​ച്ചി​ത്ര പു​ര​സ്കാ​രം 1970ലും, ​പ​ശ്ചി​മ ബം​ഗാ​ളി​ന്‍റെ ഏ​റ്റ​വും ഉ​യ​ർ​ന്ന സി​വി​ലി​യ​ൻ ബ​ഹു​മ​തി​യാ​യ ബം​ഗ ബി​ഭൂ​ഷ​ണ്‍ 2011ലും ​സ​ന്ധ്യ മു​ഖ​ർ​ജി നേ​ടി​യി​രു​ന്നു.

മ​മ​ത ബാ​ന​ർ​ജി എ​ഴു​തി​യ​തു​പോ​ലെ, ബം​ഗാ​ളി​ലെ മെ​ല​ഡി​യു​ടെ ച​ക്ര​വ​ർ​ത്തി​നി എ​ക്കാ​ല​വും ആ​സ്വാ​ദ​ക ഹൃ​ദ​യ​ങ്ങ​ളി​ൽ മ​ധു​ര​ശ്രു​തി​യാ​യി നി​ല​നി​ൽ​ക്കും. സ​ന്ധ്യ മു​ഖ​ർ​ജി​യു​ടെ​യും സം​ഗീ​ത സം​വി​ധാ​യ​ക​ൻ ബ​പ്പി ലാ​ഹി​രി​യു​ടെ​യും മ​ണി​ക്കൂ​റു​ക​ളു​ടെ ഇ​ട​വേ​ള​യി​ലു​ള്ള വി​യോ​ഗം സം​ഗീ​ത​പ്രേ​മി​ക​ളെ ദുഃ​ഖ​ത്തി​ലാ​ഴ്ത്തു​ന്നു...

ഹരിപ്രസാദ്‌